Cách để Xoa dịu một người tự kỷ

Người tự kỷ có thể bị choáng ngợp bởi tác động giác quan hoặc cảm xúc mạnh mẽ. Khi điều này xảy ra, họ thường cần ai đó nhẹ nhàng dẫn họ đến một nơi yên tĩnh để có thể bình tĩnh lại. Dưới đây là một vài cách mà bạn có thể giúp đỡ một người bị tự kỷ khi họ đau buồn.

Phương pháp 1

Phương pháp 1 của 3:

Thực hiện những bước đầu tiên

1
Dành một chút thời gian để trấn an bản thân. Khi bạn có thể duy trì thái độ điềm tĩnh, bạn sẽ giúp người tự kỷ cảm thấy bình tĩnh hơn.^{[1]
X
Nguồn nghiên cứu}
- Duy trì thái độ điềm tĩnh và thấu hiểu. Hãy thể hiện sự tử tế giống như bạn mong muốn người khác sẽ làm cho mình nếu bạn gặp khó khăn.
- Đừng bao giờ la hét, trách mắng, hoặc trừng phạt người tự kỷ vì họ đau buồn. Họ không cố tình làm vậy, do đó việc trở nên tàn nhẫn sẽ chỉ khiến tình hình tệ hại hơn. Nếu bạn không thể kiểm soát bản thân, tốt hơn hết là hãy rời đi thay vì khiến tình hình xấu hơn.
2
Hỏi xem vấn đề là gì, nếu đối phương sẵn sàng trò chuyện. Đôi khi, có lẽ họ bị choáng ngợp, và cần thời gian yên tĩnh. Trong những lúc khác, có lẽ họ đang có những cảm xúc khó khăn liên quan đến điều gì đó trong cuộc sống (chẳng hạn như điểm số trong lớp hoặc cuộc tranh cãi với một người bạn).
- Khi bị quá tải cảm xúc trầm trọng, người mà bình thường có thể nói chuyện sẽ đột ngột mất khả năng nói chuyện. Đó là do sự kích thích quá mức, và nó sẽ qua đi khi họ có thời gian thư giãn. Nếu ai đó mất đi khả năng nói chuyện, bạn chỉ nên đặt câu hỏi có/không để họ có thể trả lời bằng cách ra dấu tay lên xuống.
3
Dẫn họ đến một nơi yên tĩnh. Hoặc, hãy động viên mọi người rời khỏi phòng. Bạn có thể giải thích rằng tiếng ồn thình lình và sự xê dịch là điều khó khăn đối với người tự kỷ ngay lúc này, và họ sẽ lại vui vẻ ra ngoài chơi lúc nào đó.^{[2]
X
Nguồn nghiên cứu}
4
Hỏi xem họ có muốn bạn ở bên cạnh không. Đôi khi, có lẽ họ muốn bạn có mặt để bầu bạn và giúp họ bình tĩnh. Trong những lúc khác, có thể họ muốn ở một mình một lát. Dù thế nào đi chăng nữa, đừng xem đó là do lỗi của bạn.
- Nếu họ không thể nói chuyện ngay lúc này, hãy để họ trả lời bằng cách ra dấu tay lên xuống. Hoặc, bạn có thể nói "Anh muốn em ở lại hay rời khỏi?" và chỉ tay xuống sàn nhà và phía cửa, sau đó để họ chỉ tay về chỗ mà họ muốn bạn ở đó.
- Nếu trẻ nhỏ muốn ở một mình, bạn có thể ngồi ở phòng bên cạnh và làm gì đó trong im lặng (chẳng hạn như chơi điện thoại hoặc đọc sách) để duy trì sự có mặt của người lớn.^{[3]
  X
  Nguồn nghiên cứu}
5
Giúp đỡ họ làm những việc khó khăn. Khi bị căng thẳng, họ sẽ không thể suy nghĩ sáng suốt, và sẽ gặp khó khăn khi làm những việc đơn giản, chẳng hạn như cởi chiếc áo sweater chật chội hoặc lấy một ly nước. Hãy giúp đỡ họ, nhưng đừng xâm phạm không gian cá nhân của họ.
- Nếu họ kéo mạnh bộ quần áo chật chội, hãy ngỏ ý giúp họ cởi nó ra.^{[4]
  X
  Nguồn nghiên cứu} (Đừng cố gắng cởi đồ họ mà không xin phép, bởi vì việc này có thể khiến họ hốt hoảng và buồn bực).
- Nếu họ cố gắng uống nước từ chậu, hãy lấy một cái ly cho họ.
6
Đảm bảo sự an toàn nếu họ đập đồ, vung vẩy, hoặc ném đồ. Hãy dọn dẹp những thứ nguy hiểm hoặc dễ vỡ khỏi tầm nhìn của họ. Đặt một cái gối hoặc áo khoác được gấp lại dưới đầu của họ để bảo vệ, hoặc đặt đầu của họ trong lòng bạn nếu thấy an toàn.
- Nếu họ ném đồ đạc, có lẽ hành động ném đồ giúp họ bình tĩnh. Thử đưa cho họ thứ gì đó có thể được ném đi một cách an toàn (chẳng hạn như một cái gối). Để họ ném nó đi, sau đó đặt lại để họ có thể ném đi thêm lần nữa. Việc này có thể xoa dịu họ.
- Nếu bạn cảm thấy không an toàn khi ở gần họ, hãy rời đi. Hãy để họ tiếp tục cho đến khi bình tĩnh lại và kiệt sức.
7
Nhờ giúp đỡ nếu bạn không biết mình cần làm gì. Bố mẹ, giáo viên, và người giám hộ sẽ biết cách giúp đỡ. Họ sẽ có hiểu biết về nhu cầu cụ thể của một người tự kỷ.
- Thông thường, cảnh sát không được huấn luyện để giúp đỡ người bị tự kỷ khi họ mất bình tĩnh, và có thể họ sẽ làm tình hình thêm tệ hại hoặc tổn thương người thân bị tự kỷ của bạn. Thay vào đó, bạn nên nhờ ai đó mà người tự kỷ quen biết và tin tưởng.
Quảng cáo

Phương pháp 2

Phương pháp 2 của 3:

Sử dụng các phương pháp trấn an cảm xúc

1
Làm giảm tác động giác quan để giúp người tự kỷ đang bị áp lực. Thông thường, người tự kỷ có những vấn đề với tác động giác quan; họ lắng nghe, có cảm giác, và nhìn thấy mọi thứ mãnh liệt hơn những người khác. Điều đó như thể cường độ cho tất cả mọi thứ đã được tăng lên.
- Hãy tắt những thiết bị gây phân tâm, chẳng hạn như tivi hoặc máy thu thanh (trừ khi người tự kỷ nói với bạn rằng họ muốn mở chúng).
- Thử để ánh sàng mờ.
- Để họ trốn ở những khu vực nhỏ nếu họ muốn. Ví dụ, nếu họ muốn trốn trong tủ quần áo hoặc tủ bếp với cái điện thoại, hãy để họ làm vậy. (Bạn chỉ cần đảm bảo rằng họ có thể tự mình ra ngoài).
2
Chỉ động chạm nếu họ đồng ý. Hãy giữ họ lại, xoa vai họ, và thể hiện tình cảm. Bạn nên chạm chắc chắn, thay vì chạm nhẹ, bởi vì điều này giúp họ yên tâm hơn. Điều này có thể giúp họ bình tĩnh. Nếu họ nói hoặc thể hiện rằng họ không thích bị động chạm, đừng xem đó là lỗi của bạn; đơn giản là vì họ không thể chịu được sự động chạm ngay lúc này.^{[5]
X
Nguồn nghiên cứu}
- Bạn có thể ôm họ bằng cách mở rộng vòng tay và xem họ có đến bên bạn không.
- Nếu bạn ôm họ, và họ cứng đơ hoặc né tránh, hãy để họ đi. Có lẽ họ không thể chịu đựng tác động giác quan của cái ôm ngay lúc này, hoặc có lẽ quần áo của bạn có đặc điểm khiến họ khó chịu.^{[6]
  X
  Nguồn nghiên cứu}
3
Thử xoa bóp người tự kỷ khi họ muốn được động chạm. Nhiều người tự kỷ đã nhận được lợi ích từ liệu pháp xoa bóp. Hãy giúp đỡ họ có tư thế thoải mái, nhẹ nhàng ấn vào thái dương, xoa bóp đôi vai, chà lưng, hoặc bàn chân của họ. Bạn nên duy trì các chuyển động nhẹ nhàng, dịu dàng, và cẩn thận.^{[7]
X
Nguồn nghiên cứu}
- Họ có thể chỉ bạn chỗ chính xác mà họ muốn bạn chạm vào, chẳng hạn như chỉ tay vào lưng hoặc nắn bóp gương mặt.
4
Để họ lặp lại hành động nào đó một cách an toàn ở mức độ họ cần. Hành động lặp lại nghĩa là hàng loạt các chuyển động lặp đi lặp lại được xem là cơ chế xoa dịu người tự kỷ. Một vài ví dụ của hành động lặp lại bao gồm vỗ tay, tặc lưỡi, và lúc lắc. Hành động lặp lại là cơ chế tự trấn an hiệu quả trong quá trình bị áp lực về mặt cảm xúc.
- Nếu họ tự làm tổn thương, hãy cân nhắc xem bạn có thể chuyển hướng họ thực hiện gì đó an toàn hơn không (chẳng hạn như đánh vào miếng đệm ghế thay vì đánh vào đầu).
- Đừng ngăn cản họ, bất kể họ đang làm gì.^{[8]
  X
  Nguồn tin đáng tin cậy
  
  Child Mind Institute
  
  Đi tới nguồn} Ôm chầm một người tự kỷ khi họ không muốn là một việc nguy hiểm, nhất là khi người đó đang ở chế độ chống trả-hay-bỏ chạy. Cả hai bạn sẽ bị thương nghiêm trọng khi người tự kỷ cố gắng trốn thoát.
5
Ngỏ ý giúp xoa dịu cơ thể họ. Nếu người đó đang ngồi, hãy đứng phía sau và vòng tay ôm qua ngực họ. Hãy nghiêng đầu và đặt cằm bạn phía trên đầu họ. Bạn có thể ôm chặt họ, và hỏi xem họ có muốn bạn ôm chặt hơn hay không. Đây gọi là phương pháp “ép sâu” giúp họ thư giãn và cảm thấy khá hơn.^{[9]
X
Nguồn nghiên cứu}

Quảng cáo

Phương pháp 3

Phương pháp 3 của 3:

Sử dụng các phương pháp dùng lời nói

1
Hỏi xem họ có muốn bạn hướng dẫn họ một bài tập thư giãn không. Nếu nguyên nhân gây căng thẳng là do cảm xúc (không phải giác quan), một bài tập thư giãn có thể giúp họ đủ bình tĩnh để trò chuyện. Nếu họ đồng ý thực hiện bài tập thư giãn, hãy thử giúp họ với một trong những bài tập dưới đây:
- Nền tảng giác quan: Yêu cầu họ liệt kê 5 thứ mà họ nhìn thấy ngay lúc này, 4 thứ mà họ có thể chạm vào, 3 thứ mà họ có thể nghe, 2 thứ mà họ có thể ngửi thấy (hoặc thứ mà họ muốn ngửi thấy), và 1 điều tốt đẹp về bản thân họ. Sử dụng các ngón tay của bạn để đếm chúng.
- Hộp hít thở: Yêu cầu họ hít vào và đếm đến 4, giữ nguyên và đếm đến 4, thở ra và đếm đến 4, nghỉ ngơi và đếm đến 4, và rồi lặp lại.
2
Lắng nghe và thừa nhận những cảm xúc của họ nếu họ muốn nói về rắc rối của mình. Đôi khi, người ta chỉ muốn được trút bầu tâm sự và được lắng nghe. Hãy để họ giãi bày nếu họ muốn thảo luận về vấn đề. Dưới đây là một vài ví dụ về những điều mà bạn có thể nói:
- "Em ở đây để lắng nghe nếu anh muốn tâm sự".
- "Anh cứ thư thả. Em sẽ không đi đâu cả".
- "Em rất tiếc khi anh gặp phải chuyện đó".
- "Chuyện nghe thật khó khăn".
- "Dĩ nhiên là anh buồn rồi. Anh đang gặp phải tình huống thật sự gay go. Bị căng thẳng cũng là lẽ tự nhiên thôi".
3
Để họ khóc. Đôi khi, người ta chỉ cần "khóc nức nở" và bày tỏ các cảm xúc.
- Thử nói "Khóc là chuyện bình thường mà" hoặc "Anh hãy khóc đi. Em luôn ở đây mà".
4
Mang lại sự an ủi cần thiết. Bạn có thể mang một món đồ an ủi, ngỏ ý mở bài hát mà họ thích, sự quan tâm, hoặc làm gì đó mà bạn biết sẽ giúp người tự kỷ cảm thấy bình tĩnh hơn.
- Thứ có tác dụng xoa dịu sẽ khác nhau tùy vào tình huống. Nếu họ từ chối cái ôm để chọn nghe bài hát yêu thích và đu đưa theo nó, đừng xem đó là lỗi của bạn. Họ biết họ cần gì ngay lúc này.
Quảng cáo

Lời khuyên

Cho dù họ không nói chuyện, bạn có thể trò chuyện với họ. Hãy trấn an và nói chuyện với họ bằng giọng ấm áp. Điều này có thể giúp họ bình tĩnh.^{[10]
X
Nguồn nghiên cứu}
Sự trấn an bằng lời nói sẽ có ích, tuy nhiên nếu nó không có tác dụng, hãy dừng lại và ngồi im lặng.^{[11]
X
Nguồn nghiên cứu}
Rút lại tất cả yêu cầu và mệnh lệnh, vì áp lực thường được tạo ra bởi sự kích thích quá mức. Đó là lý do vì sao một căn phòng yên tĩnh (khi có sẵn) sẽ rất hiệu quả.^{[12]
X
Nguồn nghiên cứu}
Một số trẻ muốn được bồng bế hoặc đu đưa khi buồn.
Nếu sau đó đối phương đủ bình tĩnh, hãy hỏi xem vấn đề gì khiến họ suy sụp. Sau khi biết được thông tin, hãy điều chỉnh môi trường xung quanh cho phù hợp.

Cảnh báo

Không trách mắng một người vì mất bình tĩnh. Cho dù người đó hầu như biết rằng sự mất bình tĩnh nơi công cộng là việc không thể chấp nhận, cơn giận sẽ nhanh chóng tăng lên thành sự căng thẳng và không thể được kiểm soát.
Sự mất bình tĩnh/sự suy sụp chưa bao giờ là mánh khóe để gây sự chú ý. Đừng xem nó như một cơn giận đơn thuần. Chúng rất khó để kiểm soát, và thường khiến người tự kỷ cảm cảm thấy xấu hổ hoặc hối hận.
Đừng bao giờ để đối phương ở một mình trừ khi bạn sống ở môi trường an toàn và thân quen.
Đừng bao giờ đánh đối phương.
Đừng bao giờ la hét đối phương. Hãy nhớ rằng họ bị tự kỷ, vì thế có lẽ đây là cách duy nhất để họ thể hiện sự bực bội.