Cách để Thông Tắc Ống lệ

Cùng viết bởi Sarah Gehrke, RN, MS

Đó có thể là dấu hiệu tắc ống lệ nếu mắt bạn thường chảy nước và sưng. Tắc ống lệ xảy ra khi bị nhiễm trùng hay do một nguyên nhân khác trầm trọng hơn. Thông thường, bạn có thể trị tình trạng tắc ống lệ bằng cách mát xa, nhưng nếu cần biện pháp điều trị bổ sung thì bác sĩ sẽ kê thuốc kháng sinh hay đề nghị phẫu thuật để khai thông ống lệ.

Phần 1

Phần 1 của 3:
Chẩn đoán tắc ống lệ

1
Biết nguyên nhân gây ứ nước mắt. Ống lệ bị tắc (còn có tên là viêm túi lệ) xảy ra khi xuất hiện chỗ nghẽn trên đường nối giữa mắt và mũi. Tình trạng này khá phổ biến ở trẻ mới sinh, nhưng cũng có khi xảy ra với người lớn khi họ bị nhiễm trùng, chấn thương hay có khối u. Sau đây là những nguyên nhân phổ biến:^{[1]
X
Nguồn tin đáng tin cậy

Mayo Clinic

Đi tới nguồn}
- Tắc ống lệ bẩm sinh, thường xảy ra ở trẻ mới sinh
- Thay đổi có liên quan tới tuổi tác
- Nhiễm trùng mắt
- Chấn thương ở vùng mặt
- Khối u
- Đang trị bệnh ung thư
2
Nhận biết dấu hiệu tắc ống lệ. Triệu chứng phổ biến nhất là nước mắt chảy ra nhiều hơn và tràn xuống mặt. Khi tắc ống lệ, nước mắt sẽ sệt hơn bình thường một chút và để lại vết lấm tấm sau khi khô. Các triệu chứng khác bao gồm:
- Mắt viêm hoặc nhiễm trùng tái đi tái lại
- Mờ mắt
- Có chất nhầy hay dịch tiết giống như mủ trong mí mắt
- Nước mắt chảy ra có lẫn máu
- Sốt
3
Gặp bác sĩ chẩn đoán bệnh. Bạn phải nhờ một chuyên gia y tế khám lâm sàng để chấn đoán tình trạng tắc ống lệ. Viêm nhiễm thông thường có thể gây tắc ống lệ, nhưng cũng không loại trừ khả năng có khối u hay một vấn đề nghiêm trọng khác, vì vậy bạn rất cần phải đi khám bệnh.
- Để kiểm tra xác định tắc ống lệ, bác sĩ dùng dung dịch nhuộm màu để rửa mắt. Nếu nước mắt không chảy ra một cách bình thường và bạn không nếm được dung dịch đó ở cuống họng, đây là dấu hiệu rõ ràng chứng tỏ bị nghẹt trong ống lệ.
- Bác sĩ cũng yêu cầu bạn mô tả các triệu chứng vì chúng có giá trị rất lớn về lâm sàng để họ có thể loại trừ các vấn đề khác của mắt, như viêm kết mạc bẩm sinh và bệnh cườm nước.
- Các xét nghiệm khác có thể bao gồm chụp X quang hoặc chụp cắt lớp vi tính vùng ống lệ (gọi là dacryocystogram).
Quảng cáo

Phần 2

Phần 2 của 3:
Tự thông ống lệ tại nhà

1
Thường xuyên vệ sinh xung quanh mắt. Dùng khăn sạch và nước ấm lau sạch nước mắt chảy ra nhiều lần trong ngày để không làm cản trở tầm nhìn. Điều này đặc biệt quan trọng nếu nước mắt chảy ra là do nhiễm trùng, vì nếu bạn không lau sạch thì mắt bên kia cũng sẽ bị lây.
2
Sử dụng túi chườm ấm để kích thích nước mắt chảy ra. Túi chườm ấm có thể nới rộng tuyến lệ và giúp nước chảy ra dễ hơn. Ấn túi lên phía trên ống lệ từ ba tới năm phút, thực hiện tới năm lần mỗi ngày cho đến khi chỗ nghẹt được thông.
- Để làm túi chườm ấm, bạn có thể dùng khăn nhúng nước ấm hoặc nhúng cục bông gòn tẩy trang vào nước ấm hay trà hoa cúc (trà hoa cúc có tính làm dịu).
- Không sử dụng túi chườm quá nóng, nếu không nó sẽ gây ửng đỏ và đau.
3
Mát xa túi lệ. Người ta dùng cách mát xa để nới rộng ống lệ và tăng cường dòng chảy qua đó. Bạn nên nhờ bác sĩ hướng dẫn cách tự mát xa hay cách mát xa cho con bạn để thông tuyến lệ. Để thực hiện, bạn đặt hai ngón trỏ vào góc trong của mắt, gần cạnh sống mũi.
- Ép ngón tay vào điểm này trong vài giây, sau đó thả ra. Lập lại động tác này từ 3 tới 5 lần mỗi ngày.
- Luôn luôn nhớ rửa sạch tay trước khi mát xa túi lệ để tránh đưa vi khuẩn vào mắt và gây nhiễm trùng.
4
Nhỏ sữa mẹ vào mắt để diệt vi khuẩn. Phương pháp này hiệu quả đối với trẻ sơ sinh, vì sữa mẹ có tính kháng khuẩn nên có thể chống lại tình trạng nhiễm trùng trong ống lệ, đồng thời cũng bôi trơn mắt để giảm thiểu kích ứng.^{[2]
X
Nguồn nghiên cứu}
- Nhỏ vài giọt sữa mẹ lên đầu ngón tay trỏ, sau đó để sữa nhỏ từ ngón tay vào bên mắt bị nhiễm trùng của bé. Bạn nên lập lại cách làm này tới sáu lần mỗi ngày.
- Như đã nói, bạn cần rửa sạch tay hoàn toàn trước khi làm để tránh đưa vi khuẩn vào mắt bé.
Quảng cáo

Phần 3

Phần 3 của 3:
Áp dụng các biiện pháp điều trị y khoa

1
Sử dụng thuốc kháng sinh nhỏ mắt thay cho thuốc uống. Đối với các trường hợp nhiễm trùng nhẹ đôi khi bác sĩ kê thuốc kháng sinh nhỏ mắt thay cho thuốc uống.
- Để dùng thuốc nhỏ mắt, bạn lắc đều chai và nghiêng đầu ra phía sau, sau đó nhỏ vào mắt với số giọt đúng theo chỉ định. Nhắm mắt lại trong 30 giây tới một phút để thuốc ngấm vào trong.
- Luôn luôn rửa sạch tay trước khi nhỏ thuốc để tránh lây vi khuẩn vào mắt. Sau khi nhỏ thuốc xong bạn cũng phải rửa tay.
- Đối với trẻ em cách làm cũng tương tự, nhưng bạn nên nhờ thêm một người khác hỗ trợ để không cho đứa bé di chuyển khi nhỏ thuốc.
2
Uống thuốc kháng sinh để chống lại nhiễm trùng ống lệ. Nếu nguyên nhân nghẹt tuyến lệ là do nhiễm trùng thì bác sĩ sẽ kê thuốc kháng sinh cho bạn uống. Thuốc kháng sinh là chất có tác dụng ức chế sự phát triển của vi khuẩn tại một khu vực cụ thể nào đó trong cơ thể.
- Erythromycin là thuốc phổ biến nhất để trị tắc ống lệ, nó ngăn không cho vi khuẩn phát triển hay sinh sôi thêm, bằng cách tác động vào chu kỳ sản sinh protein của vi khuẩn.
- Liều dùng bình thường của thuốc erythromycin là một viên 250mg, uống bốn lần mỗi ngày. Tuy nhiên, liều dùng này thay đổi tùy vào mức độ nhiễm trùng và tuổi tác của bệnh nhân, vì vậy bạn nên tuân theo chỉ định của bác sĩ.
3
Dùng que thông ống lệ và rửa sạch. Nới rộng ống lệ, đưa que thăm vào và rửa sạch là phương pháp điều trị có mức độ xâm lấn không đáng kể được bác sĩ thực hiện để thông tắc ống lệ. Thủ thuật này cần phải dùng thuốc mê và kéo dài chừng 30 phút.
- Quy trình thực hiện bằng cách nới rộng điểm lệ (hai lỗ rất nhỏ trong mí mắt) thông qua dụng cụ nong bằng kim loại nhỏ xíu. Sau đó họ đưa que thăm vào đường dẫn cho tới khi chạm xuống mũi, tiếp theo bác sĩ dùng dung dịch vô trùng để rửa sạch đường dẫn đó.
- Nếu bạn (hay con bạn) cần phải áp dụng cách trị này thì điều quan trọng là phải tránh uống thuốc aspirin hay ibuprofen trong hai tuần trước khi phẫu thuật, nếu không sẽ bị chảy máu.
- Cho bác sĩ biết tất cả các loại thuốc và thực phẩm chức năng mà bạn đang dùng trước khi thực hiện thủ thuật.
4
Cân nhắc áp dụng phương pháp nội thông. Nội thông cũng là phương pháp điều trị ít xâm lấn, tương tự như dùng que thăm và súc rửa, mục đích của nó là khai thông chỗ nghẹt trong ống lệ. Bệnh nhân cũng cần được gây mê để thực hiện thủ thuật này.
- Với phương pháp nội thông, bác sĩ dùng một chiếc ống mảnh luồn qua túi lệ ở khóe mắt cho đến khi chạm tới mũi. Chiếc ống này được để nằm yên trong đó từ ba tới bốn tháng để thông ống lệ và ngăn ngừa bị nghẹt lại.
- Rất khó để nhận ra có chiếc ống nằm trong khóe mắt, nhưng sau khi phẫu thuật bạn phải có biện pháp đề phòng để tránh nhiễm trùng. Bạn không được dụi mắt để đề phòng làm dịch chuyển hay làm hỏng ống, và luôn luôn nhớ rửa sạch tay trước khi chạm vào mắt.
5
Phẫu thuật là giải pháp cuối cùng. Phẫu thuật chỉ là lựa chọn cuối cùng khi không thể thông nghẹt ống lệ bằng các biện pháp mô tả bên trên. Khi đó bạn phải trải qua phẫu thuật tiếp khẩu túi lệ mũi (dacryocystorhinostomy) để loại bỏ hoàn toàn chỗ nghẹt.
- Phẫu thuật tiếp khẩu túi lệ mũi được bác sĩ thực hiện bằng cách tạo ra một đường kết nối khác giữa ống lệ và mũi, cho phép nước mắt chảy thông qua đó.
- Đối với phẫu thuật tiếp khẩu túi lệ bằng laser, họ sẽ sử dụng đèn nội soi kết hợp với tia laser để cắt qua mô tế bào. Tia laser sẽ cắt một lỗ trên xương mũi để kết nối tuyến lệ với khoang mũi.
- Tiếp theo họ lồng một ống rò vào trong ống lệ, ống này đóng vai trò như đường dẫn nước mắt.
Quảng cáo