Cách để Tự dựng (build) laptop

Cùng viết bởi Matt Ham

Việc mua máy tính xách tay (laptop) được dựng sẵn ở các cửa hàng có thể không thỏa mãn nhu cầu sử dụng của bạn. Những tính năng mà bạn muốn thường không hội tụ đủ trong một chiếc máy tính với mức giá hợp túi tiền. Đó là chưa kể đến các phần mềm được cài đặt sẵn. Bạn có thể khắc phục tất cả những vấn đề này nếu như bắt tay vào tự dựng một chiếc laptop cho riêng mình. Để dựng một chiếc laptop là quá trình đầy thách thức, nhưng kết quả lại rất đáng tiền. wikiHow hôm nay sẽ hướng dẫn bạn cách thực hiện.

Phần 1

Phần 1 của 3:

Tìm các bộ phận

1
Quyết định mục đích sử dụng chính của laptop. Máy tính xách tay dùng để xử lý văn bản và kiểm tra email sẽ có thông số kỹ thuật khác nhiều so với laptop phục vụ nhu cầu chơi những game mới nhất. Thời gian sử dụng pin cũng là yếu tố quan trọng cần cân nhắc; nếu bạn di chuyển nhiều mà không cắm điện, một chiếc laptop tiết kiệm điện năng sẽ thích hợp hơn.
2
Chọn bộ xử lý đáp ứng nhu cầu. Vỏ mà bạn mua sẽ tùy thuộc vào bộ xử lý, nên hãy chọn bộ xử lý trước. So sánh giữa các model khác nhau xem bộ xử lý nào có tốc độ nhanh nhất, bên cạnh khả năng làm mát và tiêu thụ điện năng. Hầu hết các nhà bán lẻ trực tuyến đều cho phép so sánh giữa các bộ xử lý để người dùng thuận tiện xem xét.
- Bạn cần chọn đúng bộ xử lý của laptop, tránh mua nhầm loại dành cho máy tính để bàn.
- Có hai nhà sản xuất bộ xử lý lớn: Intel và AMD. Bên cạnh các luồng ý kiến ủng hộ và trái chiều thì nhìn chung, AMD có giá thành phải chăng hơn. Hãy tìm hiểu nhiều nhất có thể về model bộ xử lý mà bạn quan tâm để đảm bảo rằng linh kiện này tương xứng với số tiền bỏ ra.
3
Chọn vỏ máy. Vỏ máy tính sẽ quyết định những phần còn lại mà bạn có thể sử dụng. Bo mạch chủ thường được lắp sẵn trong vỏ laptop, bạn cần lưu ý vì yếu tố này quyết định loại bộ nhớ sẽ sử dụng.
- Tính đến kích thước màn hình và bàn phím. Chúng ta không thể thỏa sức tùy biến mà phải chọn màn hình và bàn phím dựa vào vỏ máy. Laptop với kích thước lớn sẽ nặng hơn đáng kể và khó mang theo.
- Việc tìm mua vỏ laptop cũng không dễ. Nhập từ khóa “barebones notebook”, “whitebook shell” hoặc “vỏ laptop” vào công cụ tìm kiếm thường dùng để tìm những nhà bán lẻ uy tín. Một số nhà sản xuất/nhà cung cấp laptop sẽ cho phép bạn chọn vỏ. MSI và Eluktronics là một trong số ít những công ty vẫn còn cung cấp các dòng laptop barebone (khung sườn để chứa những bộ phận của máy chủ, cho phép người dùng tùy biến theo nhu cầu với chi phí hợp lý).
4
Mua bộ nhớ. Máy tính nào cũng cần bộ nhớ để vận hành, tuy nhiên, định dạng bộ nhớ của laptop khác với máy tính để bàn. Hãy nhìn vào bộ nhớ SO-DIMM sẽ làm việc với bo mạch chủ trong vỏ máy. Bộ nhớ càng nhanh sẽ mang lại hiệu suất tốt hơn, nhưng tuổi thọ pin cũng ngắn hơn.
- Cố gắng trang bị bộ nhớ 8 hoặc 16 GB để đạt hiệu suất tối ưu.
5
Chọn ổ cứng. Laptop thường sử dụng ổ đĩa 2,5 inch, còn máy tính để bàn sử dụng loại ổ cứng 3,5 inch. Bạn có thể chọn giữa tiêu chuẩn 5400 RPM và 7200 RPM, hoặc mua ổ cứng thể rắn không có thành phần chuyển động (SSD). Ổ cứng thể rắn tuy vận hành nhanh hơn nhưng sẽ khó sử dụng trong thời gian dài. Ổ cứng thể rắn cũng có phiên bản NVMe. Chuẩn NVMe có thể vận hành nhanh hơn gấp 7 lần so với SATA và có dạng M.2 nhỏ gọn. Nếu bạn thường xuyên di chuyển cùng laptop thì nên chọn ổ cứng thể rắn, vì SSD sẽ không dễ bị hư hỏng do tác động về mặt vật lý như ổ cứng thông thường.
- Chọn ổ cứng có dung lượng đủ để đáp ứng nhu cầu sử dụng laptop của bạn. Hầu hết vỏ laptop không có đủ không gian cho ổ đĩa thứ hai trở lên, vì thế sẽ khó mà nâng cấp về sau. Bạn cần kiểm tra để chắc chắn rằng ổ cứng còn đủ dung lượng sau khi cài đặt hệ điều hành (thường chiếm khoảng 15-20 GB). Ngày nay, đa số người dùng thường chọn dung lượng 500GB - 1.5TB cho laptop.
6
Quyết định xem bạn cần card đồ họa (hay card màn hình) chuyên dụng không. Không phải vỏ laptop nào cũng lắp được card đồ họa rời độc lập. Thay vào đó, card màn hình sẽ làm việc với bộ xử lý đồ họa được tích hợp sẵn của CPU. Nếu như vỏ laptop sử dụng được card đồ họa rời, hãy cân nhắc xem bạn có cần hay không. Đây là yếu tố quan trọng nhất đối với các game thủ và nhà thiết kế đồ họa.
7
Tìm ổ đĩa quang (tùy chọn). Bước này không bắt buộc vì với sự phát triển của máy tính, bạn có thể cài đặt hệ điều hành từ USB và tải xuống hầu hết phần mềm trên Internet. Ngày nay khi bạn mua laptop mới, đa phần sẽ không có ổ đĩa quang vì bộ nhớ đĩa đã được thay thế bằng thẻ nhớ và ổ cứng di động.
- Một số vỏ laptop thường đi kèm ổ đĩa. Vì vỏ laptop cũng khá kén ổ đĩa quang nên bạn cần kiểm tra để chắc chắn rằng ổ đĩa được chọn sẽ vừa với khung vỏ.
- Để quyết định mua hay không mua ổ đĩa quang rất dễ. Bạn có thường sử dụng bộ nhớ đĩa hay không? Lưu ý: bạn có thể sử dụng ổ đĩa quang gắn ngoài qua cổng USB thay vì ổ đĩa tích hợp.
8
Chọn pin. Tìm loại pin có hình dáng phù hợp và sử dụng cùng đầu nối. Bạn cần hiểu một chút về cấu tạo của pin. Pin laptop có nhiều chân. Trong pin có IC làm nhiệm vụ thông báo cho máy tính về nhiệt độ, trạng thái hoạt động, khi nào thì cần sạc cũng như phần trăm hiện tại của pin. Nếu bạn là người hay di chuyển thì nên chọn pin có thời gian sử dụng lâu. Hãy so sánh nhiều loại pin khác nhau trước khi chọn mua.
- Mua pin có đánh giá tốt. Bạn nên tìm đọc những đánh giá về trải nghiệm của khách hàng khi sử dụng.
Quảng cáo

Phần 2

Phần 2 của 3:

Lắp ráp

1
Chuẩn bị dụng cụ. Chúng ta sẽ cần một bộ tuốc nơ vít dành cho thợ kim hoàn, tốt nhất là loại từ tính. Ốc vít của laptop nhỏ và khó thao tác hơn nhiều so với máy tính để bàn. Vì thế, bạn nên chuẩn bị thêm kìm mũi nhọn để gắp ốc vít phòng khi chúng rơi vào rãnh.
- Cho ốc vít vào túi ni lông để tránh lộn xộn và thất lạc.
2
Tự nối đất. Tĩnh điện phóng ra có thể nhanh chóng làm hỏng các linh kiện máy tính, vì thế bạn phải tự nối đất trước khi bắt tay vào lắp ráp laptop. Vòng tay chống tĩnh điện là vật dụng rẻ và tiện lợi để bạn tự nối đất.
3
Lật vỏ laptop lại để phần đế hướng lên. Bạn sẽ tiếp cận được bo mạch chủ sau khi tháo rời một số tấm bảo vệ nằm dưới đế.
4
Tháo tấm che khay ổ đĩa. Tấm che khay 6,35 cm sẽ cố định ổ cứng loại 2,5 inch. Vị trí của khay này khác nhau tùy vào khung vỏ, nhưng nhìn chung thường nằm về phía trước laptop.
5
Gắn ổ cứng vào khung. Hầu hết ổ cứng máy tính xách tay phải được gắn vừa vặn trong khung trước khi lắp vào laptop. Dùng tuốc nơ vít siết 4 ốc để cố định chắc chắn ổ cứng vào khung. Các lỗ ốc vít này giúp bạn xác định rằng ổ cứng đã được lắp đúng hướng.
6
Lắp khung ổ cứng vào khay. Sử dụng miếng dán tăng độ bám để khung ổ đĩa không bị xê dịch. Hầu hết các khung đều sẽ nằm thẳng hàng với hai lỗ ốc sau khi ổ cứng nằm đúng vị trí. Siết ốc vít để cố định khung ổ đĩa.
7
Lắp ổ đĩa quang. Quá trình này sẽ khác nhau tùy theo khung vỏ, nhưng thường thì ổ đĩa quang sẽ được lắp vào từ phía trước khay (sau khi tháo nắp che) và trượt vào ngay các đầu nối SATA.
8
Tháo tấm che bo mạch chủ. Tấm che này thường sẽ khó tháo hơn so với vị trí ổ cứng. Có thể bạn cần nạy lên để mở sau khi đã tháo hết ốc vít.
9
Lắp bộ nhớ. Sau khi mở tấm che bảo vệ, bạn sẽ có thể tiếp cận bo mạch chủ và các khe cắm bộ nhớ. Hãy lắp chip bộ nhớ SO-DIMM vào các khe theo góc độ phù hợp và ấn xuống. Bạn sẽ nghe tiếng “tách” cho thấy bộ nhớ đã bật vào vị trí. Các thanh bộ nhớ chỉ có thể được lắp theo một hướng, vì thế không nên dùng lực mạnh.
10
Lắp CPU. Có thể bạn sẽ thấy khóa CPU nằm đâu đó trên đế cắm. Hãy sử dụng tuốc nơ vít đầu dẹt để xoay khóa về vị trí “mở”.
- Lật CPU lại để quan sát các chân cắm. Sẽ có một góc bị thiếu chân. Rãnh này sẽ thẳng hàng với rãnh trên đế cắm.
- CPU chỉ vừa với đế cắm theo một hướng. Nếu CPU chưa nằm vào đúng vị trí, không nên dùng lực vì bạn có thể làm cong các chân cắm và khiến bộ xử lý bị hỏng.
- Sau khi lắp CPU, bạn cần xoay chốt về vị trí “khóa” để cố định CPU.
11
Lắp quạt tản nhiệt (hầu hết laptop đều sử dụng quạt li tâm). Bộ phận này có nhiệm vụ làm mát CPU cùng nhiều linh kiện khác. Thường thì CPU sẽ đi kèm với quạt tản nhiệt. Hầu hết quạt đều có dán sẵn keo tản nhiệt bên dưới ngay vị trí kết nối với CPU. Nếu quạt chưa có sẵn keo tản nhiệt, bạn cần tự thoa trước khi lắp đặt.
- Sau khi thoa keo tản nhiệt, bạn có thể lắp quạt. Bộ phận thải khí phải nằm thẳng hàng với các lỗ thông gió trên vỏ laptop. Quá trình canh chỉnh này có thể hơi khó khăn. Không nên cố ép để bộ làm mát và quạt khớp nhau mà hãy lắc nhẹ tới lui để đẩy chúng vào vị trí. Đôi khi quạt tản nhiệt sẽ đi kèm một số bu lông cố định. Nếu vỏ máy tính có khay dành cho bộ lọc bụi của quạt, hãy lắp thêm bộ lọc bụi nhằm hạn chế tình trạng tắc bộ tản nhiệt.
- Đặt bộ tản nhiệt nằm nghiêng cho đến khi bạn tìm được đúng vị trí để lắp. Như vậy, keo tản nhiệt sẽ không bị dính vào những bộ phận khác.
- Lắp cáp nguồn của quạt vào bo mạch chủ. Sau khi lắp quạt tản nhiệt, bạn cần kết nối cáp nguồn của quạt với bo mạch chủ để máy tính không bị quá nhiệt và tắt sau vài phút sử dụng.
12
Lắp lại các nắp che. Sau khi lắp các bộ phận, bạn có thể gắn lại tấm bảo vệ của các khay và cố định bằng ốc vít. Vậy là bạn đã lắp ráp xong.

Quảng cáo

Phần 3

Phần 3 của 3:

Bắt đầu sử dụng

1
Kiểm tra để chắc chắn rằng pin đã được lắp. Pin thường bị lãng quên trong quá trình dựng máy, vì thế hãy kiểm tra để chắc chắn rằng bạn đã lắp pin và sạc đúng cách trước khi khởi động máy tính.
2
Kiểm tra bộ nhớ. Trước khi cài đặt hệ điều hành, hãy chạy chương trình Memtest86+ để kiểm tra xem bộ nhớ nói riêng và máy tính nói chung có hoạt động chính xác hay không. Bạn có thể tải miễn phí Memtest86+ trên mạng hoặc khởi động máy từ CD/ổ đĩa USB.
- Bạn cũng có thể kiểm tra xem máy tính có nhận dạng bộ nhớ được lắp đặt hay không bằng cách truy cập BIOS. Tìm phần Hardware (Phần cứng) hoặc Monitor (Màn hình), nếu bộ nhớ hiển thị tại đây nghĩa là máy tính đã nhận dạng được.
3
Cài đặt hệ điều hành. Với laptop tự dựng, bạn có thể chọn giữa Microsoft Windows hoặc bản phân phối Linux. Linux có ưu điểm là miễn phí, an toàn và được hỗ trợ bởi cộng đồng các nhà phát triển tình nguyện. Windows tuy tốn phí, nhưng có phạm vi chương trình rộng và khả năng tương thích cao hơn.
- Linux có nhiều phiên bản để cài đặt, nhưng những sự lựa chọn phổ biến bao gồm Ubuntu, Mint và Debian.
- Bạn nên cài đặt Windows mới nhất vì những phiên bản trước đó sẽ không được hỗ trợ sau khi hết thời gian.
- Nếu như không lắp ổ đĩa quang, bạn sẽ cần tạo USB khởi động chứa các tập tin hệ điều hành.
4
Cài đặt trình điều khiển (driver). Sau khi cài đặt hệ điều hành, bạn cần cài đặt trình điều khiển cho phần cứng. Hầu hết các hệ điều hành sẽ tự động thực hiện quá trình này, nhưng có thể bạn sẽ cần tiến hành theo cách thủ công đối với một vài linh kiện.
- Hầu hết các linh kiện đều đi kèm đĩa chứa driver. Hãy sử dụng đĩa này nếu hệ điều hành không tìm được đúng trình điều khiển.
Quảng cáo