Bài viết này đã được cùng viết bởi Lynn Kirkham. Lynn Kirkham là huấn luyện viên nói chuyện trước công chúng và người sáng lập của Yes You Can Speak, một doanh nghiệp huấn luyện kỹ năng nói chuyện trước công chúng có trụ sở tại Khu Vực Vịnh San Francisco, giúp hàng nghìn chuyên gia làm chủ các tình huống mà họ phải đối mặt - từ phỏng vấn xin việc, tọa đàm trong phòng họp cho đến các bài diễn thuyết trên TEDx và hội nghị lớn. Lynn được chọn làm huấn luyện viên chính thức của TEDx Berkeley trong suốt bốn năm qua và đã làm việc với Google, Facebook, Intuit, Genentech, Intel, Vmware và các công ty khác.
Bài viết này đã được xem 2.889 lần.
Phát biểu trước đám đông không phải là điều dễ dàng với nhiều người và việc có ít thời gian chuẩn bị cũng khiến người phát biểu cảm thấy áp lực hơn. Nếu bạn được chọn là người phát biểu ở đám cưới, đám tang hoặc các tình huống tương tự khác, bạn có thể sử dụng những mẩu chuyện ngắn hay câu trích dẫn để bắt đầu và nên phát biểu một cách ngắn gọn. Nếu bạn phải phát biểu trong một tình huống chuyên nghiệp, hãy dựa vào phương pháp thử thách và thành thật để định hình các ý chính một cách nhanh chóng, chính xác. Hít thở sâu và giữ sự tự tin sẽ giúp bạn hoàn thành bài phát biểu tốt hơn.
Các bước
Mở đầu bằng một câu chuyện ngắn
-
1Kể một câu chuyện bạn biết rõ. Bài phát biểu không cần phải đi vào các ý chính ngay từ đầu. Kể một câu chuyện của riêng bạn là một cách tuyệt vời để dẫn dắt người nghe vào bài phát biểu: vì bạn biết điều gì đã xảy ra nên sẽ định hình được những điều cần nói. Ví dụ:[1]
- Tại đám cưới, bạn có thể kể một câu chuyện cười trong quá trình trưởng thành của cô dâu hoặc chú rể.
- Tại đám tang, bạn có thể kể một câu chuyện về sự tử tế hay rộng lượng của người đã khuất hoặc về sự ảnh hưởng của họ đối với bạn.
-
2Mở đầu bằng một câu trích dẫn. Đây cũng là cách để tận dụng những điều có sẵn thay vì phải nghĩ ra nội dung phát biểu. Hãy nghĩ về một câu trích dẫn có sức lôi cuốn, một số câu từ bài hát nào đó hoặc một câu nói nổi tiếng có thể áp dụng cho chủ đề đang cần phát biểu. Đưa ra câu trích dẫn và thảo luận về nó một chút:[2]
- Ví dụ: hãy tưởng tượng bạn đang nâng cốc chúc mừng Frank vào sinh nhật lần thứ 70 của ông ấy. Bạn có thể nói điều gì đó như: “Tục ngữ có câu ‘tre già khó uốn’ nhưng Frank đã chứng minh điều ngược lại. Liệu còn có ai có đủ can đảm để chạy marathon khi họ đã nghỉ hưu như Frank?”
-
3Phát biểu ngắn gọn và ngọt ngào. Nói dài dòng quá chính là nguyên nhân đầu tiên khiến bài phát biểu cảm nghĩ đi sai hướng. Tốt hơn hết là nên tránh nói quá nhiều. Hãy phát biểu một các ngắn gọn, tập trung vào hai đến năm ý chính hoặc đưa ra các ví dụ.[3]
- Ví dụ, khi phát biểu chúc mừng chủ rể trong lễ cưới, bạn chỉ nên đề cập đến hai kỷ niệm đẹp trong tình bạn của hai người.
- Khi đang phát biểu, nếu bạn thấy khán giả có những biểu hiện như quay người qua chỗ khác, nói chuyện với nhau, sử dụng điện thoại hoặc đồng hồ, hay trông có vẻ bồn chồn thì đó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang nói quá lan man và họ không tập trung vào bài phát biểu của bạn.
- Trong trường hợp này, bạn cần nhanh chóng đề cập đến ý chính và nói "cảm ơn" như là một cách kết thúc bài phát biểu.
-
4Phát biểu rõ ràng và bình tĩnh. Ngay cả những người đã có kinh nghiệm phát biểu trước đám đông cũng có thể cảm thấy lo lắng khi đột nhiên bị yêu cầu phát biểu. Giữ bình tĩnh bằng cách hít một hơi thật sâu trước khi bắt đầu phát biểu, và thường xuyên ngắt nghỉ giữa các ý khi đang phát biểu. Tập trung vào cách phát âm các câu chữ một cách rõ ràng cũng như đừng nói quá nhanh.[4]
-
5Giữ sự tự tin. Nhiều người cảm thấy lo lắng về việc phát biểu, đặc biệt khi không được thông báo sớm. Tuy nhiên khán giả sẽ cổ vũ bạn nếu họ thấy được sự tự tin của bạn. Thêm vào đó, các khán giả khác cũng sẽ rất vui vì người phát biểu được chọn không phải là họ nên chắc chắn họ sẽ ủng hộ bạn nhiệt tình![5]
- Hít thở sâu một cách chậm rãi hoặc nhắm mắt lại và hình dung về một địa điểm đẹp trước khi bắt đầu phát biểu là những cách đơn giản giúp bạn tự tin.
- Bạn cũng có thể hướng về phía khán giả để tìm một vài người bạn hoặc những người có vẻ ủng hộ bạn để nhìn về họ khi phát biểu.
- Nếu cảm thấy lo lắng, bạn cũng có thể thử một phương pháp cũ - tưởng tượng rằng tất cả các khán giả đều đang khoả thân.
- Trên hết, chỉ cần nhắc nhở bản thân rằng hầu hết mọi người sẽ ngưỡng mộ lòng dũng cảm, tự tin của một người dám đứng lên để phát biểu trước đám đông như bạn.
Quảng cáo
Tạo dàn ý vắn tắt cho bài phát biểu
-
1Nếu có đủ thời gian, hãy tạo một dàn ý tóm tắt. Có sự chuẩn bị luôn tốt hơn là không chuẩn bị gì. Nếu bạn có thời gian dù chỉ là vài phút trước khi bắt đầu phát biểu, hãy đặt bút ghi lại đôi ba ý về những gì bạn dự định sẽ nói. Đó có thể chỉ là một vài điểm nhấn đơn giản giúp bạn định hình được các ý chính theo một thứ tự nhất định.[6]
- Trong trường hợp thời gian không cho phép để ghi ra các ý chính, hãy tự phác thảo trong đầu bằng cách tự nói với bản thân rằng: “Đầu tiên mình sẽ nói với về sự rộng lượng của Jim. Đó là khi anh ấy đã giúp mình sửa lốp xe bị xì giữa đêm khuya cũng như việc anh ấy đã nướng bánh sinh nhật cho mình khi mình phải nằm bẹp trên giường vì cơn cảm cúm”.
-
2Tập trung vào việc tạo ra một phần mở và phần kết ấn tượng. Mọi người thường có xu hướng nhớ những gì xuất hiện ở phần đầu và phần cuối hơn là phần giữa. Tận dụng lợi thế này để đưa ra nội dung ấn tượng nhất ở phần đầu và phần cuối. Ví dụ: bạn có thể mở bài và kết bài với:[7]
- Một câu chuyện cảm động
- Một sự thật hoặc một con số thống kê có tính thuyết phục
- Một trích dẫn đầy cảm hứng
-
3Lập ý tưởng dựa vào mặt tích cực và hạn chế của chủ đề. Đây là một cách khác giúp bạn lập ra các ý tưởng không bị lan man, dài dòng. Bắt đầu với các khía cạnh tích cực của một vấn đề rồi dẫn đến các mặt hạn chế và cuối cùng đưa ra ý kiến riêng của bản thân. Ví dụ, hãy tưởng tượng bạn được yêu cầu phát biểu về lợi ích của văn hoá thứ sáu thường phục:[8]
- Mở đầu bằng cách đề cập rằng việc được phép mặc thường phục vào ngày thứ sáu giúp khích lệ tinh thần nhân viên, dẫn đến năng suất công việc cao hơn cũng như giúp công ty phát triển hơn.
- Tiếp đó, bạn cũng thừa nhận tồn tại một nhược điểm rằng việc không mặc đồng phục vào ngày thứ sáu sẽ khiến nhân viên trông kém chuyên nghiệp hơn. Do vậy, công ty nên ban hành một bộ quy tắc chung về các loại quần áo thường phục được chấp nhận vào thứ sáu.
- Kết lại bằng ý kiến riêng của bạn rằng hầu hết các cuộc họp với khách hàng đều diễn ra vào đầu tuần, xét về mọi mặt thì việc được phép mặc thường phục vào thứ sáu có nhiều lợi ích cho công ty và không tạo ra sự trắc trở nào.
-
4Cấu trúc lại bài phát biểu theo dạng hỏi đáp. Nếu lúc này bạn đang bị ràng buộc và không thể nghĩ ra điều gì đó để nói, hoặc cảm thấy quá lo lắng về việc phát biểu, hãy tưởng tượng rằng bạn đang là người điều tiết của một cuộc thảo luận chứ không phải là người phát biểu. Trao phần nói cho người khác và đưa ra câu hỏi.[9]
- Bạn có thể bắt đầu như sau: “Tôi biết rằng tôi và các bạn đều đã và đang nghĩ về việc có hay không nên mặc thường phục vào ngày thứ sáu, có rất nhiều ý kiến khác nhau ngoài kia. Hãy đối thoại để thấy được một vài ý kiến. Có ai có bất kỳ câu hỏi nào hoặc muốn chia sẻ quan điểm không?”
- Bạn cũng có thể chọn một người cụ thể nếu bạn muốn hoặc cảm thấy cần: “Frank, anh đã có mặt ngay từ đầu của bài phát biểu. Anh có muốn đưa ra ý kiến không? ”
Quảng cáo
Sử dụng phương pháp PREP cho bài phát biểu chuyên đề
-
1Đưa ra luận điểm chính. PREP đơn giản là từ viết tắt của “Point (Đưa ra luận điểm), Reason (Giải thích lý do), Example (Đưa ra ví dụ), Point (Khẳng định lại luận điểm)” và đây là một cách đơn giản để định hình suy nghĩ của bạn. Đưa ra luận điểm chính. Ví dụ, giả sử bạn được yêu cầu cung cấp một bài phát biểu ngẫu hứng nhằm ủng hộ cho việc không mặc đồng phục vào ngày thứ sáu:[10]
- Hãy bắt đầu bằng đưa ra quan điểm việc không cần phải mặc đồng phục vào ngày thứ sáu là hợp lý vì điều này khích lệ tinh thần của nhân viên làm việc tốt hơn.
-
2Tiếp đến hãy đưa ra dẫn chứng giải thích tại sao quan điểm của bạn là quan trọng. Hãy nhớ rằng bạn đang cố gắng thuyết phục người nghe của mình. Ví dụ, bạn có thể nhắc nhở họ rằng tinh thần của nhân viên là một ý yếu tố quan trọng vì điều này ảnh hưởng đến việc tăng năng suất và giảm doanh thu.
-
3Đưa ra ví dụ. Để có thể khiến người nghe tin vào quan điểm của mình, bạn cần cung cấp một số bằng chứng hoặc giải thích. Việc đưa ra ví dụ sẽ giúp giải quyết vấn đề. Tiếp tục đưa ra một ví dụ khác có ý nghĩa tương tự, bạn có thể đề cập đến cách một đối thủ cạnh tranh đã làm, như công ty Acme đã thành công hơn kể từ khi cho phép nhân viên mặc thường phục vào ngày thứ sáu.
-
4Khẳng định lại luận điểm chính. Nói với khán giả những điều mà bạn đã đề cập trước đó sẽ chỉ đưa vấn đề trở lại từ đầu. Thay vào đó, bạn cần kết thúc bằng cách khẳng định lại luận điểm chính để nó hằn sâu vào tâm trí của họ. Ví dụ, bạn chỉ cần kết luận rằng việc áp dụng phương pháp Thứ sáu thường phục cũng sẽ có ích cho công ty của người nghe.Quảng cáo
Tham khảo
- ↑ http://publicspeakingpower.com/how-to-wing-t/
- ↑ https://debate.uvm.edu/NFL/rostrumlib/impcox0998.pdf
- ↑ http://www.regent.edu/admin/stusrv/student_dev/docs/Downloads/Public%20Speaking/Impromptu%20Speaking/Impromptu%20Speaking_index.pdf
- ↑ https://www.thoughtco.com/impromptu-speech-1857493
- ↑ http://publicspeakingpower.com/how-to-wing-t/
- ↑ https://www.thoughtco.com/impromptu-speech-1857493
- ↑ https://www.thoughtco.com/impromptu-speech-1857493
- ↑ http://sixminutes.dlugan.com/how-to-impromptu-speech/
- ↑ http://sixminutes.dlugan.com/how-to-impromptu-speech/