Cách để Ngăn ngừa mụn trứng cá

Cùng viết bởi Luba Lee, FNP-BC, MS

Mụn trứng cá (còn gọi là “mụn trứng cá thể thông thường”) là một căn bệnh về da, biểu hiện ở sự tổn thương thường gọi là mụn nhọt. Mặc dù thường xuất hiện trên mặt và lưng ở thanh thiếu niên, mụn trứng cá có thể xảy ra ở bất cứ vùng da nào trên cơ thể và ở mọi độ tuổi. Tuy không thay đổi được một số yếu tố, chẳng hạn như tuổi dậy thì, bạn vẫn có thể thực hiện các bước phòng tránh và ngăn ngừa mụn trứng cá. Bằng cách loại bỏ các yếu tố góp phần gây mụn, bạn có thể duy trì một cơ thể khỏe mạnh và vẻ ngoài ưa nhìn.

Phương pháp 1

Phương pháp 1 của 3:

Giữ vệ sinh cơ thể

1
Rửa mặt mỗi ngày hai lần: một lần vào buổi tối và một lần vào buổi sáng khi thức dậy. Khi rửa mặt, bạn nên rửa nhẹ nhàng với nước ấm (không dùng nước nóng). Độ ấm sẽ mở các lỗ chân lông và giúp quá trình làm sạch có hiệu quả hơn. Nhớ rằng nước rửa mặt không được nóng quá để tránh bỏng da.
- Đảm bảo dùng sữa rửa mặt thích hợp với loại da của bạn. Chọn sản phẩm ít gây dị ứng hoặc có tác dụng ngăn ngừa mụn. Các loại xà phòng mạnh và quá thơm thường khiến cho tình trạng mụn thêm trầm trọng.
- Ở Mỹ và một số quốc gia khác, các nhãn hiệu sữa rửa mặt tốt và được bán rộng rãi gồm có: Cetaphil, Dove Sensitive, Neutrogena và Basis. Tuy nhiên cũng có nhiều "nhãn hiệu thông thường" có thể rẻ hơn mà cũng có tác dụng tương đương. Nếu túi tiền của bạn cho phép, các nhãn hiệu cao cấp hơn như Boscia, Fresh, và Murad sẽ rất tốt.
- Tìm loại sữa rửa mặt có chứa benzoyl peroxide hoặc a-xít salicylic để tăng cường hiệu quả chống mụn.
2
Cẩn thận hơn khi chọn sữa rửa mặt nếu bạn có da dầu hoặc da khô. Cả hai loại da ở hai thái cực này đều cần chăm sóc đặc biệt.
- Rửa mặt nhiều quá đôi khi cũng có hại. Mụn trứng cá không phải do da bẩn gây ra. Rửa mặt một lần buổi sáng, một lần buổi tối và khi trên mặt đổ nhiều mồ hôi hoặc tẩy trang đã là nhiều. Việc rửa mặt quá nhiều có thể gây kích ứng mụn trứng cá khiến cho tình trạng càng thêm trầm trọng.
- Nếu có da khô, bạn nên dùng sữa rửa mặt gốc dầu hoặc có chất dưỡng ẩm.
- Da dầu thường không cần loại sữa rửa mặt có chất dưỡng ẩm. Tuy nhiên, bạn nên cẩn thận tránh để da quá khô. Nếu bạn cảm thấy da căng sau khi rửa mặt thì nghĩa là sữa rửa mặt của bạn quá mạnh.
3
Rửa tay trước khi rửa mặt. Nếu bàn tay bạn nhiều dầu và bẩn thì việc rửa mặt sẽ không đạt hiệu quả cao. Bạn hãy rửa tay trước khi rửa mặt để có kết quả tốt nhất.
- Không rửa hoặc chà quá mạnh. Một số người thích rửa mặt bằng khăn, nhưng điều này có thể gây kích ứng hơn và khiến cho da dễ nổi mụn hơn. Dùng tay rửa mặt nhẹ nhàng là cách tốt nhất để làm sạch da.
4
Dưỡng ẩm sau mỗi lần rửa mặt. Dưỡng ẩm cho da cũng quan trọng như rửa mặt. Khi rửa mặt, bạn đã lấy đi lớp dầu và độ ẩm trên da, khiến da tiết thêm dầu và bã nhờn để bù lại. Làn da sẽ cần có thêm độ ẩm. Bạn hãy bổ sung độ ẩm cho da bằng cách dùng sản phẩm dưỡng ẩm sau mỗi lần rửa mặt.
5
Chọn đúng sản phẩm dưỡng ẩm. Tùy vào loại da, có thể bạn cần chọn các sản phẩm dưỡng ẩm khác nhau. Sau đây là các hướng dẫn chung, nhưng da của mỗi người một khác, vì vậy bạn có thể thử nghiệm và tìm loại nào thích hợp nhất:
- Da dầu: Chọn sản phẩm dưỡng ẩm dạng gel.^{[1]
  X
  Nguồn nghiên cứu} Các sản phẩm dưỡng ẩm dạng gel thường tốt hơn cho da dầu, vì chúng cung cấp độ ẩm thiết yếu cho da nhưng không quá nhiều.
- Da khô: Chọn sản phẩm dưỡng ẩm dạng kem.^{[1]
  X
  Nguồn nghiên cứu} Sản phẩm dưỡng ẩm dạng kem đặc hơn và có tác dụng lâu hơn dạng gel. Loại kem dưỡng ẩm này thường được bác sĩ khuyên dùng cho loại da cần được dưỡng ẩm lâu hơn.
- Bạn cũng có thể tìm các loại sản phẩm dưỡng ẩm được thiết kế đặc biệt dành cho người có làn da dễ nổi mụn.
6
Nhẹ nhàng tẩy tế bào chết trên da mỗi ngày hai lần. Tẩy tế bào chết nghĩa là mát-xa nhẹ nhàng và loại bỏ lớp ngoài cùng của da (gọi là lớp biểu bì) để giúp tẩy đi lớp da chết và thông các lỗ chân lông bị tắc. Bạn có thể mua sản phẩm tẩy tế bào chết thương mại hoặc tự làm.
- Đối với một số người có mụn trứng cá, động tác tẩy tế bào chết mạnh (chẳng hạn như dùng vật liệu chà xát) có thể khiến tình trạng mụn xấu hơn. Các sản phẩm tẩy tế bào chết hóa chất có thể nhẹ nhàng hơn cho da, và một vài loại trong số đó có thể dùng hàng ngày (thường dùng qua đêm). AHA là sản phẩm tẩy tế bào chết giúp lột đi lớp da chết, trong khi BHA có tác dụng làm sạch các lỗ chân lông. Bạn có thể dùng một loại hoặc cả hai.
7
Tẩy sạch mỹ phẩm trang điểm trước khi đi ngủ. Tránh đi ngủ với lớp trang điểm còn trên mặt. Nếu thường hay trang điểm, bạn cần tập thói quen tẩy trang trước khi đi ngủ. Mỹ phẩm trang điểm có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông và dẫn đến mụn trứng cá. Khi trang điểm, bạn nhớ dùng loại kem nền không chứa dầu. Nếu không có loại không chứa dầu, bạn có thể dùng phấn thoa mặt. Phấn thoa mặt sẽ hút dầu trong mỹ phẩm hoặc trên mặt.^{[2]
X
Nguồn nghiên cứu} Nếu biết mình thường quên không tẩy trang hoặc không muốn phải rửa mặt phiền phức, bạn có thể mua khăn ướt tẩy trang để dùng khi cần kíp.
- Bạn cũng nên đảm bảo rửa sạch cả các mỹ phẩm khác như kem chống nắng.
- Nhớ rửa mặt sau khi tẩy trang.
8
Cố gắng đừng sờ tay lên mặt. Bàn tay là môi trường sinh sôi của vi khuẩn vì tay thường chạm vào nhiều thứ. Sờ tay lên mặt là điều tối kỵ vì hành động này có thể khiến vi khuẩn lây lan. Vi khuẩn trên mặt càng ít thì bạn càng ít gặp nguy cơ bị nổi mụn.
9
Tương tự, bạn cũng nên tránh dùng chung vật dụng với anh chị em có mụn trứng cá. Những vật dụng này bao gồm: khăn tắm, cọ trang điểm hoặc bộ trang điểm, băng đô cài tóc, v.v…
10
Thường xuyên giặt vỏ gối. Chất dầu trên vỏ gối có thể gây ra mụn trứng cá vì đó là nguồn lây lan bụi bẩn, dầu mỡ và da chết. Giặt vỏ gối ít nhất mỗi tuần một lần, nhưng bạn có thể thực hiện hàng ngày nếu thấy lời khuyên này đem lại sự khác biệt lớn. Cân nhắc dùng hai bộ vỏ gối thay đổi hàng tuần để khỏi phải giặt liên tục.
- Cố gắng tránh các loại bột giặt có hương thơm và giấy thơm sấy quần áo. Cả hai loại này có thể gây mụn trứng cá ở một số người.
11
Chú ý đến thói quen chăm sóc tóc, đặc biệt là khi bạn có da dầu. cách chăm sóc tóc có thể ảnh hưởng lớn đến tình trạng mụn trứng cá, nhất là ở quanh trán. Da đầu thường tiết ra chất dầu tự nhiên để tóc được trơn mượt. Nhưng dầu trên da đầu quá nhiều, mặc dù tốt cho tóc, lại có thể gây nguy hiểm cho da. Vì lý do này, bạn nên gội đầu ít nhất hai ngày một lần. Cố gắng giữ sự cân bằng trong việc chăm sóc mái tóc và làn da khỏe đẹp.
12
Cẩn thận về việc dùng quá nhiều sản phẩm chăm sóc tóc. Các loại gel, mút và keo xịt tóc có thể lọt vào lỗ chân lông, làm tắc lỗ chân lông và hình thành mụn. Bạn nên lưu ý về số lượng các sản phẩm dùng cho tóc, nhất là khi bạn có mụn trứng cá quanh trán.
13
Tránh ánh nắng trực tiếp. Việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trực tiếp quá nhiều có thể gây hại cho da. Có lẽ bạn đã biết rằng điều này có thể dẫn đến ung thư da, nhưng bạn có biết là nó cũng khiến mụn trứng cá trầm trọng hơn không?^{[3]
X
Nguồn nghiên cứu} Khi ra ngoài trời hoặc khi định ở dưới ánh nắng mặt trời trong thời gian dài, bạn hãy thoa kem chống nắng “noncomedogenic” để chống lại các tia có hại. Noncomedogenic có nghĩa là không gây tắc lỗ chân lông. Ngoài ra, bạn cũng nên đội mũ. Lưu ý rằng một số loại thuốc bôi trị mụn có thể làm tăng nguy cơ tổn thương da do ánh nắng.

Quảng cáo

Phương pháp 2

Phương pháp 2 của 3:

Chú ý đến chế độ dinh dưỡng và tập thể dục

1
Uống đủ nước để cung cấp nước cho cơ thể. Cung cấp đủ nước cho cơ thể cũng là một cách để giúp bạn duy trì một làn da rạng rỡ. Mặc dù các bằng chứng khoa học chứng minh nước giúp thải độc tố khỏi cơ thể còn trái ngược nhau, nhưng hầu hết các nhà khoa học đều công nhận rằng việc uống nước có tác động tích cực trên da.^{[4]
X
Nguồn nghiên cứu}^{[5]
X
Nguồn nghiên cứu}^{[6]
X
Nguồn tin đáng tin cậy

Mayo Clinic

Đi tới nguồn} Bạn không nhất thiết phải uống đủ tám ly nước mỗi ngày, nhưng nên uống đủ để bù cho lượng nước mất đi trong khi tập thể dục và uống khi khát.
2
Ăn uống lành mạnh. Sau nhiều thập kỷ không tìm ra bằng chứng thuyết phục, các bác sĩ đã bắt đầu hiểu rằng chế độ dinh dưỡng thực sự có thể tạo ra khác biệt trong việc mụn trứng cá có hình thành hay không và mức độ nghiêm trọng của mụn.^{[5]
X
Nguồn nghiên cứu}^{[7]
X
Nguồn nghiên cứu}^{[8]
X
Nguồn tin đáng tin cậy

PubMed Central

Đi tới nguồn} Một chế độ ăn cân bằng với nhiều rau và hoa quả, protein nạc, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và quả hạch cùng với các chất béo lành mạnh (chẳng hạn như a-xít béo omega-3) có thể giúp cơ thể chống lại mụn trứng cá, đồng thời cung cấp thêm năng lượng và giúp bạn khỏe mạnh hơn. Ngoài các thực phẩm được liệt kê ở trên, bạn cũng nên cố gắng nạp đủ:
- Vitamin A. Vitamin A giúp cơ thể đào thải các protein và dầu gây mụn trứng cá.^{[5]
  X
  Nguồn nghiên cứu} Bạn có thể uống thực phẩm bổ sung vitamin A 10.000 UI hoặc ăn các thức ăn giàu vitamin A, bao gồm dầu cá, cá hồi, rau bina và bông cải xanh.
- Kẽm. Một số bằng chứng cho thấy những người có mụn trứng cá không có đủ lượng kẽm trong cơ thể.^{[5]
  X
  Nguồn nghiên cứu} Các nhà khoa học cho rằng kẽm tạo ra môi trường không thuận lợi cho vi khuẩn gây mụn. Các thực phẩm có hàm lượng kẽm cao bao gồm: gà tây, phôi lúa mì, hàu, hạt bí và lạc.^{[9]
  X
  Nguồn nghiên cứu}
- A-xít béo omega-3. Các a-xít béo omega-3 kích thích sự thay thế của các tế bào khỏe mạnh và giảm viêm nhiễm.^{[5]
  X
  Nguồn nghiên cứu} Một số loại a-xít béo omega-3 có thể kể đến là hạt lanh, cá hồi, hạt hướng dương và hạnh nhân.
3
Tránh các thực phẩm và thức ăn có hại. Các nhà khoa học tin rằng các món ăn có chỉ số glycemic cao như sô cô la, khoai tây chiên, pizza, v.v… có liên quan đến mụn trứng cá.^{[10]
X
Nguồn nghiên cứu}^{[11]
X
Nguồn nghiên cứu} Ngoài các thức ăn có chỉ số glycemic cao, sữa cũng có thể là thủ phạm chính gây ra mụn trứng cá. Các bác sĩ đã phát hiện:
4
Sữa và các sản phẩm khác từ sữa chứa nhiều hoóc môn (testosterone hoặc androgens), có khả năng làm tăng mức insulin như các loại thực phẩm đường và tinh bột (mức glycemic cao).^{[12]
X
Nguồn nghiên cứu} Các nhà khoa học hiện đã làm sáng tỏ mối liên quan thực sự giữa sữa và mụn trứng cá.^{[13]
X
Nguồn nghiên cứu}^{[14]
X
Nguồn tin đáng tin cậy

PubMed Central

Đi tới nguồn} Bạn không nhất thiết phải loại sữa ra khỏi chế độ ăn, nhưng nên cẩn thận đừng sử dụng quá nhiều nếu bạn lo lắng về mụn trứng cá.
5
Tránh tiêu thụ nhiều rượu bia và hút thuốc lá. Các chất kích thích này không tốt cho làn da của bạn. Các nghiên cứu trên khắp thế giới đã phát hiện ra sự liên quan giữa các chất độc như thuốc lá và chất cồn với mụn trứng cá.^{[15]
X
Nguồn tin đáng tin cậy

PubMed Central

Đi tới nguồn}^{[16]
X
Nguồn tin đáng tin cậy

PubMed Central

Đi tới nguồn} Nếu thường xuyên hút thuốc lá và uống rượu bia, bạn hãy cân nhắc bỏ các thói quen này khi có ý định nghiêm túc về việc cải thiện sức khỏe tổng thể.
6
Tập thể dục để giảm stress và ngăn ngừa mụn trứng cá. Hoạt động này cũng giúp ích trong việc phòng tránh mụn trứng cá, vì nó giúp hạ mức stress trong cơ thể. Stress là một nguyên nhân quan trọng gây ra mụn ở cả trẻ em và người lớn.^{[17]
X
Nguồn nghiên cứu} Vì vậy, bất cứ giải pháp nào có thể giúp bạn giải tỏa stress trong cuộc sống đều là một “thắng lợi” trong nỗ lực duy trì một làn da rạng rỡ. Tập thể dục cũng là một trong những giải pháp đó.
7
Để giảm stress, bạn cần đảm bảo ngủ đủ giấc. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tình trạng thiếu ngủ có thể làm tăng đáng kể mức độ căng thẳng, đôi khi tăng đến 15% cho mỗi giờ thiếu ngủ so với thời gian ngủ bình thường.^{[18]
X
Nguồn nghiên cứu} Cố gắng ngủ 9-10 tiếng nếu bạn chưa đến 18 tuổi, và 7-8 tiếng nếu bạn là người lớn.^{[19]
X
Nguồn nghiên cứu} Ngoài ra, giấc ngủ cũng là liệu pháp chữa lành cho cơ thể, bao gồm quá trình hồi phục da.

Quảng cáo

Phương pháp 3

Phương pháp 3 của 3:

Sử dụng các sản phẩm trị mụn trứng cá

1
Sử dụng benzoyl peroxide. Benzoyl peroxide có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây mụn trứng cá. Benzoyl peroxide có nhiều nồng độ khác nhau, nhưng các nghiên cứu cho thấy benzoyl peroxide nồng độ 2,5% cũng có hiệu quả như loại dung dịch có nồng độ 5-10% mà còn ít gây kích ứng da hơn.^{[20]
X
Nguồn tin đáng tin cậy

PubMed Central

Đi tới nguồn} Ngoài ra, benzoyl peroxide giúp lột đi lớp da chết bên ngoài trên biểu bì và thay thế bằng một làn da sáng hơn, trẻ trung hơn.
2
Sử dụng a-xít salicylic. Cũng như benzoyl peroxide, a-xít salicylic tiêu diệt vi khuẩn gây mụn. Nó cũng khiến các tế bào da bong ra nhanh hơn, từ đó kích thích lớp da mới phát triển. Thoa một lượng nhỏ a-xít salicylic lên vùng da mụn trước khi đi ngủ, sau khi rửa mặt.
3
Cân nhắc dùng dầu tràm trà. Mặc dù không được điều chế để đặc trị mụn, nhưng đây là một liệu pháp tại nhà rất công hiệu. Dầu tràm trà có đặc tính kháng viêm, giúp cho các nốt mụn nhỏ đi và bớt đỏ.^{[21]
X
Nguồn tin đáng tin cậy

PubMed Central

Đi tới nguồn} Một nghiên cứu đã cho thấy tinh dầu tràm trà cũng có hiệu quả tương đương benzoyl peroxide trong việc giảm tình trạng viêm nhiễm ở các bệnh nhân có mụn trứng cá.^{[22]
X
Nguồn tin đáng tin cậy

PubMed Central

Đi tới nguồn}
- Dầu tràm trà rất mạnh, do đó bạn cần pha loãng với một chút nước trước khi dùng tăm bông hoặc dụng cụ tương tự thoa lên da. Lượng dầu tràm trà quá lớn có thể gây kích ứng da.
4
Nếu tình trạng trở nên nghiêm trọng, bạn hãy đến bác sĩ để được tư vấn. Bác sĩ da liễu là người được đào tạo để phát hiện và điều trị các rối loạn về da. Họ có thể kê toa thuốc có chứa clindamycin phosphate hoặc benzoyl peroxide, cả hai đều rất thông dụng trong việc ngăn chặn mụn trứng cá. Các thuốc kê toa thường mạnh hơn nhiều so với các dung dịch bạn có thể mua không cần toa bác sĩ.
5
Sử dụng mật ong manuka. Mật ong manuka là một liệu pháp tự nhiên khác mà nhiều người thấy khá hiệu nghiệm trong việc trị mụn mà vẫn nhẹ dịu cho da so với hầu hết các loại thuốc trị mụn khác. Mật ong manuka có đặc tính kháng khuẩn và kháng viêm rất hiệu quả, giúp giảm và ngăn ngừa sẹo, đồng thời xoa dịu và cung cấp nước cho da. Bạn có thể dùng mật ong manuka như sữa rửa mặt (nhưng nếu muốn tẩy trang, bạn vẫn cần dùng xà phòng hoặc sữa rửa mặt trước), hoặc dùng để đắp mặt nạ và/hoặc như thuốc bôi ngoài da.

Quảng cáo

Lời khuyên

Mật ong trộn với nước cam hoặc chanh bôi lên da có thể giúp giảm sẹo do mụn trứng cá và làm sạch lỗ chân lông một cách tự nhiên.
Thử dùng lô hội. Lô hội có thể giúp làm mờ sẹo đang có, đồng thời dưỡng ẩm cho da.
Ăn nhiều rau xanh hơn. Rau xanh có tác dụng ngăn ngừa mụn bùng phát.
Không dùng quá nhiều loại sản phẩm cùng một lúc, vì bạn sẽ không biết loại nào có tác dụng hoặc thậm chí loại nào có thể khiến mụn trầm trọng hơn. Chỉ nên thử mỗi lần một loại.
Sử dụng các sản phẩm một cách có trách nhiệm và nhớ đọc cảnh báo trên nhãn.
Nếu tất cả cách phương pháp khác đều thất bại và tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng, thuốc Accutane (còn gọi là Roaccutane) sẽ loại bỏ mụn trứng cá tận gốc và có thể giải quyết vĩnh viễn vấn đề trong nhiều trường hợp. Tuy nhiên, loại thuốc này có nhiều tác dụng phụ và chúng có thể khá nghiêm trọng.
Đến bác sĩ để được kê toa Retin-A hoặc Retinal. Kết hợp với benzyl peroxide để làm dung dịch rửa mặt.
Đôi khi cách tốt nhất để xử lý tình trạng này là sử dụng các sản phẩm tự nhiên và thực hiện một cách tự nhiên. Bôi nước cây phỉ lên da sau khi rửa mặt có thể đem lại hiệu quả tốt.
Dùng nước nóng rửa mặt, sau đó rửa lại bằng nước lạnh, vì nước nóng sẽ giúp mở các lỗ chân lông để dễ làm sạch, sau đó nước lạnh sẽ giúp khép các lỗ chân lông để ngăn chặn bụi đất trên mặt xâm nhập cho đến lần rửa mặt sau.
Thử dùng hỗn hợp soda và nước. Để trên mặt 10-15 phút, sau đó rửa mặt bằng nước ấm.
Cố gắng nằm ngửa càng nhiều càng tốt để mặt ít phải tiếp xúc với gối.
Thư giãn! Stress có thể là một yếu tố gây mụn.

Cảnh báo

Không bao giờ cậy/nặn mụn, vì điều này có thể gây sẹo.
Bạn chỉ nên chà mặt khi không có mụn. Chà nhẹ tay, tránh kỳ cọ mạnh hoặc ấn mạnh.
Bất cứ sản phẩm nào mạnh hơn loại sữa rửa mặt thật nhẹ dịu đều có thể khiến các tổn thương đang có trở nên nặng hơn, thậm chí kích thích mụn mới mọc do nguy cơ làm tổn thương da hoặc khiến da quá khô.
Benzoyl peroxide có thể làm biến màu quần áo và tóc. Nó cũng có thể làm tăng độ nhạy cảm với ánh nắng mặt trời, vì vậy bạn có thể thấy mình bị cháy nắng nhanh hơn.
Các loại kem và lotion có thể làm tắc lỗ chân lông.
Không bao giờ thay đổi đột ngột chế độ ăn hoặc chăm sóc da mà không tham khảo ý kiến của chuyên gia; một số thay đổi về hoóc môn có thể gây bùng phát mụn đột ngột.