Bài viết này đã được cùng viết bởi Muhammad Khan, MD, MPH. Muhammad Khan là bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa với hơn 10 năm kinh nghiệm. Bác sĩ Khan chuyên về tiêu hóa trẻ em, gan học và dinh dưỡng và có chuyên môn đặc biệt trong lĩnh vực nội soi. Anh nhận bằng cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ y khoa của Đại học Utah. Khan đã hoàn thành chương trình bác sĩ nội trú tại Trường Y khoa Eastern Virginia, tại đây anh được kết nạp vào hội Alpha Omega Alpha rất có uy tín. Sau đó, anh đã hoàn thành nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Bệnh viện Nhi đồng Lucile Packard ở Đại học Stanford. Anh là thành viên của Hiệp hội Nội soi Tiêu hóa Hoa Kỳ (ASGE) và Hiệp hội Tiêu hóa, Gan học và Dinh dưỡng Trẻ em Khu vực Bắc Mỹ (NASPGHAN).
Có 22 thông tin tham khảo được trích dẫn trong bài viết này mà bạn có thể xem tại cuối trang.
Bài viết này đã được xem 14.959 lần.
Táo bón là tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến nhiều người ở mọi lứa tuổi. Những người bị táo bón rất ít đi tiêu, chẳng hạn như ba ngày mới đi một lần hoặc có thể đi phân cứng, khô, ít, đau hoặc khó thải ra ngoài.[1] Táo bón thường không nguy hiểm, và hầu hết mọi người chỉ mắc phải trong thời gian ngắn.
Các bước
Xoa bóp bụng để giảm táo bón
-
1Hiểu về lợi ích của phương pháp mát-xa bụng. Khi bị táo bón, bạn sẽ có cảm giác khó chịu, thậm chí đau. Mát-xa bụng không những giúp giảm táo bón mà còn đem lại các lợi ích khác, bao gồm:[2]
- Giảm nhu cầu sử dụng thuốc nhuận tràng dài ngày.
- Xả hơi trong bụng
- Giảm khả năng dùng đến biện pháp y tế để trị chứng táo bón
- Giúp bạn thư giãn và thả lỏng các cơ, nhờ đó bạn có thể đi tiêu dễ dàng hơn.[3]
-
2Tìm một nơi thoải mái để mát-xa. Bạn có thể nằm khi mát-xa bụng. Tư thế nằm sẽ giúp bạn thả lỏng hơn và cũng dễ mát-xa hơn so với khi đứng. Dành ra ít nhất 30 phút để chuẩn bị và mát-xa. Sự vội vàng thường sẽ khiến bạn căng thẳng hơn và có thể làm mất tác dụng chữa táo bón.[4]
- Tự mát-xa bụng ở nơi dễ chịu và yên tĩnh, chẳng hạn như phòng ngủ. Tắt hết đèn và giảm tiếng ồn đến mức tối thiểu để đem lại cảm giác thư giãn hơn.
- Cân nhắc nằm trong bồn tắm nước ấm. Nước ấm có tác dụng giúp bạn thư giãn, từ đó cũng bớt táo bón.[5]
-
3Bắt đầu mát-xa bụng. Ruột nằm giữa các xương hông trong vùng bụng dưới. Bạn có thể mát-xa bụng với bất cứ chuyển động hoặc kiểu nào bạn thích, nhưng thường thì chuyển động theo vòng tròn có thể chữa táo bón hiệu quả hơn.
- Dùng đầu ngón tay trỏ mát-xa ruột non với chuyển động tròn theo chiều kim đồng hồ xung quanh rốn. Lặp lại động tác xoay tròn như vậy 3-5 lần.
-
4Tiếp tục chuỗi mát-xa. Điều này sẽ giúp chất thải chuyển động xuống ruột. Bạn hãy tiếp tục thao tác như sau:
- Vuốt bụng từ trái qua phải
- Day bàn tay và các ngón tay xung quanh vùng rốn
- Dùng một bàn tay xoa một vòng tròn ngay dưới rốn, sau đó nhanh chóng dùng tay kia xoa một vòng tròn nữa
- Đặt tay này lên tay kia, liên tục xoa ngược chiều kim đồng hồ
- Dùng các đầu ngón tay mát-xa theo chuyển động tròn nhỏ
- Xoa từ hai bên bụng vào trong và hướng xuống
-
5Lặp lại thao tác xoa bóp. Bạn cần mát-xa bụng trong 10-20 phút để kích thích đường ruột. Tiếp tục chuỗi chuyển động trong 10-20 phút rồi ngừng lại. Nghỉ một chút và nghe xem bạn có cần đi tiêu không. Nếu không, hãy thử mát-xa lần nữa hoặc chờ một lúc nữa.[6]
- Tránh vuốt hoặc ấn quá mạnh. Những động tác như vậy có thể khiến phân bị nén lại và còn khó thải ra ngoài hơn.[7]
- Tiếp tục mát-xa bụng hàng ngày để giảm táo bón, ngay cả khi bạn cần dùng phương pháp khác để đi tiêu. Thói quen mát-xa bụng hàng ngày có thể ngăn ngừa các đợt táo bón hoặc đầy hơi.
-
6Chuyển động chân. Động tác co chân về phía bụng sẽ đè lên đường ruột. Bạn có thể luân phiên gập từng đầu gối về phía bụng hoặc sang hai bên trong khi mát-xa bụng. Động tác này có thể kích thích ruột và giảm táo bón.[8]
-
7Đừng bỏ qua cảm giác buồn đi tiêu. Có thể bạn cần đi tiêu trong lúc mát-xa. Đừng nín lại hoặc bỏ qua cảm giác buồn đi tiêu. Hãy vào nhà vệ sinh và giải quyết.[9] Nếu không, bạn có thể gặp phải các tình trạng sau:
- Phân cứng
- Rặn khi đi tiêu
- Bệnh trĩ
- Đau[10]
Quảng cáo
Kết hợp mát-xa với các liệu pháp tự nhiên khác
-
1Uống nhiều nước. Táo bón thường liên quan đến tình trạng mất nước trong ruột già. Bạn hãy uống 8 cốc 240 ml nước mỗi ngày (tương đương 2 lít nước) để bù nước và giảm táo bón.[11]
- Uống nước máy hoặc nước đóng chai. Tránh uống nước ngọt và nước có hương vị, vì cả hai loại thức uống này có thể sinh hơi và gây đầy hơi thêm.[12]
-
2Thử uống nước ép hoa quả. Nếu nước không giúp giảm táo bón, bạn có thể thử uống nước quả. Uống 60 - 120 ml nước ép mận hoặc táo trong các bữa ăn. Có thể bạn cần uống nhiều hơn nếu không thấy có tác dụng.[13]
- Pha một phần nước quả với một phần nước nếu bạn thấy nước quả có hương vị quá đậm. Bạn cũng có thể uống nước quả với đá nếu thích.[14]
-
3Ăn thức ăn giàu chất xơ. Ngoài việc uống nước và/hoặc nước quả, bạn hãy ăn thêm các thức ăn chứa nhiều chất xơ. Điều này có thể làm lỏng phân và kích thích ruột. Bạn nên cố gắng ăn 14 g chất xơ cho mỗi 1.000 calo nạp vào.[15] Sau đây là một số thực phẩm giàu chất xơ có thể giảm táo bón, nhất là khi được kết hợp với mát-xa:[16]
- Đậu hạt
- Mận khô
- Lê
- Mận
- Đào
- Bông cải xanh
- Đậu
- Cải mầm Brussels
- Hạt lanh
- Cà rốt
- Dứa
- Ngũ cốc nguyên hạt
- Cám mảnh
-
4Vận động cơ thể. Sự vận động và hoạt động thể chất có thể kích thích đường ruột. Bạn hãy tập vài bài tập nhẹ nhàng để giảm táo bón. Cân nhắc kết hợp với mát-xa bụng để giảm táo bón nhanh hơn.[17]
- Tìm các kiểu vận động hoặc các bài tập tốt cho việc giảm táo bón. Tuy nhiên, tốt nhất là bạn nên chọn các bài tập nhẹ nhàng. Bạn có thể thử chạy bộ, đi bộ, đạp xe và bơi lội. Các bài tập yoga cũng có thể giúp giảm táo bón.[18]
- Vận động hết mức có thể. Ngay cả 15 phút tập thể dục cũng có thể giúp kích thích ruột.[19]
-
5Cẩn thận khi dùng các loại dầu khoáng, thuốc nhuận tràng và thụt tháo. Có nhiều ý kiến khác nhau về việc sử dụng các loại dầu tự nhiên, thuốc nhuận tràng và thụt tháo để điều trị táo bón. Các liệu pháp này có thể gây táo bón mãn tính, tổn thương các cơ ở ruột già và hậu môn, ngoài ra còn dẫn đến sự lệ thuộc vào thuốc nhuận tràng. Bạn nên hỏi bác sĩ xem liệu có phương pháp nào trên đây an toàn và phù hợp với bạn không.[20]
-
6Uống dầu thầu dầu. Là một phương thuốc tại nhà đã được sử dụng từ lâu, dầu thầu dầu đóng vai trò là một chất nhuận tràng tự nhiên. Dầu thầu dầu sẽ phân hủy thành một chất có tác dụng kích thích ruột, từ đó có thể giảm táo bón. Việc kết hợp uống dầu thầu dầu với mát-xa bụng có thể giúp bạn giảm táo bón nhanh hơn.[21]
- Uống 1—2 thìa cà phê dầu thầu dầu khi bụng rỗng. Cách này có thể giúp bạn đi tiêu trong vòng 8 tiếng.
- Trộn dầu thầu dầu với chất ngọt như đường hoặc nước cam. Như vậy bạn có thể át được hương vị khó uống của dầu thầu dầu.[22]
- Tránh uống dầu thầu dầu quá liều lượng khuyến cáo. Các triệu chứng uống quá liều dầu thầu dầu bao gồm: co thắt bụng, đau ngực, chóng mặt, có ảo giác, tiêu chảy, thở gấp, phát ban trên da và co thắt cổ họng. Nếu có bất cứ triệu chứng nào kể trên, bạn hãy gọi cho trung tâm chống độc ngay. Nếu ở Mỹ, bạn có thể gọi miễn phí đến đường dây nóng chống độc quốc gia số 1-800-222-1222. Nhân viên ở đó sẽ hướng dẫn bạn nên làm gì.[23]
-
7Bổ sung psyllium husks (vỏ hạt mã đề) vào chế độ ăn. Thực phẩm bổ sung chất xơ thêm vào chế độ ăn có thể tăng hiệu quả của liệu pháp mát-xa bụng. Psyllium husk là các mảnh rất nhỏ của vỏ cám hạt mã đề. Loại thực phẩm bổ sung chất xơ này có thể làm mềm phân. Bạn hãy cân nhắc bổ sung psyllium husks được bán dưới những tên thương hiệu như Metamucil, FiberCon, và Citrucel vào chế độ ăn để giảm táo bón.[24]
- Psyllium husk có bán tại các cửa hàng dinh dưỡng và thực phẩm thiên nhiên.
- Pha ½ thìa cà phê psyllium husk với 240 ml nước và uống. Bạn có thể uống vào buổi sáng hoặc buổi tối. Chỉ tăng liều lượng nếu thực sự cần thiết.
- Cho thêm psyllium husks vào sinh tố hoa quả nếu thích. Hoa quả cũng có thể bổ sung cho tác dụng của psyllium husks và liệu pháp mát-xa bụng.
-
8Sử dụng hạt lanh để kích thích đường ruột. Hạt lanh, dầu hạt lanh và bột hạt lanh có thể giúp bạn giảm táo bón. Loại thực phẩm này cũng có thể bù cho các chất dinh dưỡng bị mất đi vì táo bón. Bạn hãy bổ sung các sản phẩm hạt lanh vào các bữa ăn trong cả ngày để kích thích đường ruột. Tránh uống nhiều hơn 50 g (hoặc 5 thìa canh) hạt lanh mỗi ngày.[25] Bạn có thể bổ sung hạt lanh bằng cách:
- Thêm 1 thìa canh hạt lanh xay vào bột ngũ cốc ăn sáng nóng hoặc lạnh.
- Trộn 1 thìa cà phê hạt lanh xay với sốt mayonnaise hoặc mù tạt kẹp vào bánh mì sandwich.
- Khuấy 1 thìa cà phê hạt lanh xay vào 240 ml sữa chua .
- Dùng hạt lanh xay trong các món bánh nướng như bánh quy, bánh mì và bánh muffin.
Quảng cáo
Cảnh báo
- Đến gặp bác sĩ nếu bạn bị táo bón dai dẳng.[26]
- Nếu bị đau bụng dữ dội, bạn cần đến phòng cấp cứu ngay lập tức.
- Đi khám ngay nếu bạn bị tiêu chảy kèm đau bụng.
Tham khảo
- ↑ https://www.niddk.nih.gov/health-information/health-topics/digestive-diseases/constipation/Pages/definition-facts.aspx
- ↑ http://www.guysandstthomas.nhs.uk/resources/patient-information/gi/abdominal-massage-for-constipation.pdf
- ↑ http://www.globalhealingcenter.com/natural-health/how-to-perform-abdominal-massage/
- ↑ http://www.globalhealingcenter.com/natural-health/how-to-perform-abdominal-massage/
- ↑ http://www.askdrsears.com/topics/health-concerns/childhood-illnesses/constipation-2
- ↑ http://www.guysandstthomas.nhs.uk/resources/patient-information/gi/abdominal-massage-for-constipation.pdf
- ↑ http://www.empowher.com/constipation/content/colon-massage-natural-constipation-relief-and-belly-toner?page=0,1
- ↑ http://www.globalhealingcenter.com/natural-health/how-to-perform-abdominal-massage/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/constipation/basics/treatment/con-20032773
- ↑ https://www.gutsense.org/gutsense/sensitivity.html
- ↑ http://my.clevelandclinic.org/health/diseases_conditions/hic_constipation
- ↑ http://www.bbc.com/future/story/20150911-is-sparkling-water-really-bad-for-you
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/infant-and-toddler-health/expert-answers/infant-constipation/faq-20058519
- ↑ https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/baby/diapers-clothing/Pages/Infant-Constipation.aspx
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/constipation/basics/treatment/con-20032773
- ↑ http://www.huffingtonpost.ca/2012/07/04/10-foods-for-constipation_n_1647050.html
- ↑ http://health.usnews.com/health-news/blogs/eat-run/2013/12/02/the-5-step-constipation-solution
- ↑ http://www.joyoushealth.com/blog/2012/10/02/yoga-poses-for-constipation/
- ↑ http://www.rd.com/health/conditions/home-remedies-constipation/
- ↑ http://health.usnews.com/health-news/blogs/eat-run/2013/12/02/the-5-step-constipation-solution
- ↑ http://www.rd.com/health/conditions/home-remedies-constipation/
- ↑ http://www.everydayhealth.com/digestive-health/five-home-remedies-for-constipation.aspx
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/article/002768.htm
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/constipation/basics/treatment/con-20032773
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/expert-answers/flaxseed/faq-20058354
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/constipation/basics/symptoms/con-20032773