Bài viết này đã được cùng viết bởi Mohiba Tareen, MD. Mohiba Tareen là bác sĩ chuyên khoa da liễu và người sáng lập của Tareen Dermatology có trụ sở tại Roseville, Maplewood và Faribault, Minnesota. Bác sĩ Tareen hoàn thành chương trình y khoa tại Đại học Michigan ở Ann Arbor, nơi cô được giới thiệu vào hội Alpha Omega Alpha rất có uy tín. Trong thời gian làm bác sĩ nội trú khoa da liễu tại Đại học Columbia ở thành phố New York, cô đã giành được giải thưởng Conrad Stritzler của Hội Da liễu New York và xuất hiện trên tạp chí The New England Journal of Medicine. Sau đó Tareen hoàn thành chương trình tiến sĩ chuyên về phẫu thuật da, laser và da liễu thẩm mỹ.
Có 10 thông tin tham khảo được trích dẫn trong bài viết này mà bạn có thể xem tại cuối trang.
Bài viết này đã được xem 6.687 lần.
Các vết cháy nắng là các đốm nâu phẳng trên da do tiếp xúc trực tiếp và trong thời gian dài với tia cực tím (tia UV). Các đốm này có thể xuất hiện ở bất cứ lứa tuổi nào và thường là vô hại. Những người có làn da sáng thường bị ảnh hưởng nhiều hơn, nhưng bất cứ ai cũng có thể bị cháy nắng.[1] Các vết cháy nắng không nguy hiểm, và bạn có nhiều lựa chọn để chữa lành, bao gồm kem không kê toa, các liệu pháp tự nhiên mà bạn có thể thực hiện tại nhà và các phương pháp điều trị y khoa nhằm loại bỏ vĩnh viễn các vết cháy nắng.
Các bước
Sử dụng các sản phẩm không kê toa
-
1Thoa kem bôi ngoài da retinoid để làm nhạt màu các vết cháy nắng. Rửa mặt trước khi thoa kem retinoid. Chờ 20 phút rồi bóp một ít kem cỡ bằng hạt đậu lên một ngón tay. Xoa kem lên các vết cháy nắng trên mặt, cổ, cánh tay và bàn tay. Retinoid là một dẫn xuất của vitamin A và là sản phẩm tuyệt vời để làm sáng màu các vết cháy nắng. Bạn có thể bôi kem mỗi ngày một lần cho đến khi các vết cháy nắng nhạt màu.[2]
- Các sản phẩm kem retinoid có chứa vitamin A như một hoạt chất sẽ hiệu quả hơn.
-
2Thoa kem hydroquinone để tẩy trắng các vết cháy nắng xấu xí. Hydroquinone là một loại kem không kê toa khác được dùng để trị các vết cháy nắng sậm màu hoặc có diện tích rộng. Bạn nên đeo găng tay latex trước khi thoa kem. Chấm một lượng nhỏ kem tẩy trắng trực tiếp lên từng vết cháy nắng và dùng một ngón tay đeo găng để xoa vào da. Thoa kem hàng ngày hoặc theo tần suất hướng dẫn trên bao bì cho đến khi các vết cháy nắng trắng lên đáng kể.[3]
- Hydroquinone tác dụng tương đối chậm. Bạn sẽ cần phải thoa kem trong 8-12 tuần mới bắt đầu thấy hiệu quả.[4]
- Nếu bạn có cảm giác nhói hoặc nóng rát khi thoa kem hydroquinone, hãy rừa mặt ngay và ngừng sử dụng kem.
-
3Làm sáng màu các đốm cháy nắng bằng các sản phẩm chứa axit kojic vào ban đêm trước khi đi ngủ. Nhiều loại kem không kê toa phổ biến có chứa axit kojic. Loại axit được chiết xuất từ nước gạo lên men này đã được chứng minh là có tác dụng làm mờ các vết cháy nắng. 30 phút trước khi ngủ, bạn hãy chấm một chút kem lên các vết cháy nắng trên mặt, bàn tay, cánh tay, rồi xoa cho kem ngấm vào da. Sản phẩm có tác dụng chậm, do đó bạn sẽ phải sử dụng trong nhiều tuần, thậm chí vài tháng mới thấy kết quả.[5]
- Tìm axit kojic trong các mỹ phẩm như lotion và kem dưỡng da. Các sản phẩm này có nồng độ axit tương đối thấp, thường là từ 1% đến 4%. Nếu muốn mua các sản phẩm chứa axit kojic acid, bạn nên tìm ở khu vực bán mỹ phẩm chăm sóc da ở các cửa hàng lớn.
- Axit kojic có thể gây kích ứng, đỏ và viêm đối với da nhạy cảm. Nếu thấy có các triệu chứng trên, bạn nên ngưng sử dụng ngay.
Quảng cáo
Điều trị y tế
-
1Đến gặp bác sĩ chuyên khoa da liễu nếu bạn không đáp ứng với các liệu pháp không kê toa. Một số vết cháy nắng khó điều trị và không đáp ứng tốt với các loại kem bôi cũng như các sản phẩm không kê toa khác. Nếu muốn loại bỏ hoặc làm nhạt màu các vết cháy nắng với mục đích thẩm mỹ, bạn có thể đến gặp bác sĩ da liễu để được kiểm tra. Kể cho bác sĩ biết các vết cháy nắng đã xuất hiện được bao lâu và các cách điều trị mà bạn đã thử.[6]
- Trong một số trường hợp, có thể bạn cần đến bác sĩ tổng quát trước để được giới thiệu đến bác sĩ chuyên khoa da liễu.
-
2Hỏi bác sĩ về liệu pháp tái tạo bề mặt da bằng laser để trị các vết cháy nắng. Liệu pháp tái tạo bề mặt da bằng tia laser có thể được thực hiện tại phòng khám của bác sĩ hoặc ở bệnh viện. Thủ thuật nhằm loại bỏ các lớp trên cùng của da (bao gồm các vết cháy nắng) bằng các tia ánh sáng. Lựa chọn này khá tốn kém – vì thường không được bảo hiểm chi trả – nhưng đem lại hiệu quả bằng cách loại bỏ các lớp mỏng của da. Thời gian hồi phục có thể lên đến 3 tuần.[7]
- Bạn sẽ được gây tê nhẹ trong quá trình thủ thuật. Tuy nhiên, đây là phương pháp điều trị ngoại trú, do đó bạn sẽ rời phòng khám hoặc bệnh viện sau khi thủ thuật hoàn tất.
- Trước khi tiến hành thủ thuật, bác sĩ sẽ hỏi bạn về bệnh sử và tất cả các thuốc kê toa mà bạn đang sử dụng. Điều này sẽ giúp bác sĩ xác định chắc chắn rằng các đốm sậm màu đó thực sự là vết cháy nắng mà không phải do một bệnh da liễu nào khác gây ra.
-
3Sử dụng liệu pháp lột da bằng hoá chất để loại bỏ các lớp trên cùng của da có các vết cháy nắng. Bạn sẽ được thoa một loại axit nhẹ lên mặt nếu bác sĩ xác định rằng liệu pháp lột da bằng hoá chất có hiệu quả với bạn. Lớp da đã được xử lý – thường có các vết cháy nắng – sẽ bong ra và nhường chỗ cho lớp da mới tươi tắn hơn. Lột da hoá chất có thể được thực hiện tại một số phòng khám của bác sĩ da liễu hoặc tại bệnh viện.[8]
- Vùng da được điều trị có thể sẽ ửng đỏ trong nhiều ngày sau. Thủ thuật có thể gây đau rát, do đó bác sĩ sẽ khuyên bạn uống thuốc giảm đau không kê toa hoặc chườm lạnh trong một tuần.
-
4Điều trị từng điểm bằng liệu pháp áp lạnh để đóng băng các vết cháy nắng. Nếu bạn không muốn điều trị toàn bộ da mặt mà chỉ muốn tập trung xử lý các vết cháy nắng thì liệu pháp áp lạnh có thể sẽ phù hợp. Khi tiến hành liệu pháp này, bác sĩ thường sẽ dùng oxit nitơ để đóng băng các đốm sậm màu. Các đốm này sẽ đóng vảy và bong ra trong vòng 1 tuần, để lại làn da không bị sạm màu bên dưới.[9]
Lời khuyên: Không như lột da hoá chất, liệu pháp áp lạnh thường không gây đau. Trừ khi bác sĩ áp dụng biện pháp mạnh bằng nitơ lỏng, thủ thuật sẽ chỉ mất 5 phút và không cần phải chăm sóc đặc biệt sau trị liệu.
-
5Thử điều trị bằng liệu pháp siêu mài mòn da nếu các phương pháp khác không có hiệu quả. Siêu mài mòn da là liệu pháp khá mạnh để điều trị các vết cháy nắng, do đó bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định. Khi tiến hành thủ thuật, bác sĩ sẽ dùng một thiết bị chuyên dụng để loại bỏ lớp ngoài cùng của da. Thủ thuật này sẽ giúp loại bỏ các vết cháy nắng và để lại lớp da mới bên dưới. Bác sĩ có thể tiến hành thủ thuật tại phòng khám hoặc sẽ giới thiệu bạn đến bệnh viện.[10]
- May mắn là thủ thuật này không đau và có thể hoàn tất trong 60 phút. Bạn có thể cảm thấy da bị kéo căng sau khi điều trị bằng liệu pháp siêu mài mòn da. Uống thuốc giảm đau không kê toa nếu bạn cảm thấy khó chịu.
Quảng cáo
Thử áp dụng các liệu pháp tự nhiên
-
1Thoa kem lô hội mỗi ngày 2 lần để chữa lành vùng da bị tổn thương do nắng. Lô hội nổi tiếng với tác dụng chữa lành và là một liệu pháp tự nhiên để điều trị các vết cháy nắng. Nếu dùng kem lô hội, bạn sẽ thoa nhiều kem lên da mặt, cánh tay và các vùng da bị cháy nắng một lần vào buổi sáng và một lần vào buổi tối. Nếu dùng lá lô hội tươi, bạn hãy lấy khoảng 2,5 cm phần ruột lá và bôi trực tiếp lên các vết cháy nắng.[11]
- Bạn có thể tìm mua gel lô hội tại các cửa hàng thực phẩm dinh dưỡng hoặc gian hàng bán thuốc vi lượng đồng căn. Các hiệu thuốc cũng có thể bán gel lô hội. Bạn có thể tìm ở gần khu vực bán kem chống nắng và các sản phẩm chăm sóc da.
- Nếu thích mua cây lô hội, bạn hãy đến các vườn ươm lớn.
-
2Uống viên vitamin E mỗi ngày 2 lần để giảm các vết cháy nắng. Vitamin E đã được chứng minh là có tác dụng làm sáng các đốm sạm màu trên da, kể cả các vết cháy nắng. Hãy uống 1 viên vào buổi sáng và 1 viên vào buổi tối để làm nhạt màu các vết cháy nắng. Bạn cũng có thể bổ sung vitamin E vào chế độ ăn bằng cách tăng cường các thực phẩm giàu vitamin E như hoa quả họ cam quýt, đu đủ, rau bó xôi, bông cải xanh và cà chua.[12]
- Vitamin E dạng viên uống và dạng gel lỏng có bán tại hiệu thuốc lớn.
Lời khuyên: Bạn có thể chọc vỡ viên vitamin E và thoa trực tiếp gel bên trong viên thuốc lên các vết cháy nắng. Thoa gel vitamin E trước khi đi ngủ và để trên da qua đêm.
-
3Cắt chanh tươi và đắp trực tiếp lên các vết cháy nắng. Cắt một quả chanh to làm tư và đắp một miếng chanh lên các vết cháy nắng mỗi ngày 10-15 phút. Chanh có tính axit nhẹ, và chất axit này giúp làm sáng các đốm sậm màu. Bạn sẽ bắt đầu nhận thấy các đốm này sẽ sáng lên rõ rệt sau khoảng 2 tháng sử dụng hàng ngày.[13]
- Thay vì vứt các miếng chanh không dùng đến, bạn có thể cất trong túi ni lông và bỏ vào tủ lạnh để hôm sau sử dụng.
- Thoa chanh mỗi ngày cũng là cách giúp loại bỏ các tế bào da chết trên mặt, cánh tay và vai.
-
4Cắt một củ hành đỏ và xát lên các vết cháy nắng. Dùng dao sắc cắt một củ hành đỏ to thành 6-8 mảnh. Lấy 1 mảnh hành xát lên các vết cháy nắng trong 30 giây. Chất axit trong hành giúp làm sáng màu các đốm sậm màu. Do axit trong hành tương đối nhẹ, bạn sẽ phải tiếp tục áp dụng liệu pháp này trong vài tháng mới thấy kết quả.[14]
Lời khuyên: Tác dụng tẩy các vết cháy nắng và làm sáng da đã được chứng minh trong một nghiên cứu y khoa. Nếu không thích xát hành trực tiếp lên mặt, bạn có thể tìm một loại kem bôi có chứa vỏ củ hành đỏ khô.[15]
Quảng cáo
Ngăn ngừa cháy nắng
-
1Tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp từ 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều. Từ 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều là khoảng thời gian các tia mặt trời có cường độ mạnh nhất và trực tiếp nhất. Nếu ở ngoài trời trong thời gian này, bạn sẽ tiếp xúc với một lượng lớn tia UV, làm sậm màu các vết cháy nắng đang có và gây ra các vết mới. Vì vậy, bạn nên hoãn các việc lặt vặt ngoài trời đến sau 3 giờ chiều hoặc làm vào buổi sáng sớm.[16]
- Nếu trên da đã có các vệt cháy nắng, bạn tuyệt đối đừng sử dụng giường làm nâu da. Phương pháp làm nâu da này gây rủi ro cho da nói chung, ngoài ra còn làm sậm màu các vết cháy nắng đã có.
-
2Thoa kem chống nắng có chỉ số chống nắng ít nhất là 15 SPF nếu phải ra ngoài trời. Tiếp xúc với nắng mặt trời là nguyên nhân gây ra phần lớn các vết cháy nắng. Để bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời, bạn nên thoa kem chống nắng có chỉ số SPF cao lên các vùng da hở (chẳng hạn như bàn tay, cổ, mặt và cánh tay) nếu bạn ở ngoài trời lâu hơn 15 phút. Kem chống nắng cũng giúp các vết cháy nắng đang có không bị sạm thêm.[17]
- Nếu da của bạn đã bị tổn thương vì nắng, việc sử dụng kem chống nắng cũng tạo điều kiện cho da tự hồi phục một cách tự nhiên.
-
3Đội mũ và mặc quần áo che chắn da khi ra ngoài trời. Ngay cả khi đã thoa kem chống nắng, bạn vẫn nên bảo vệ da kỹ hơn bằng cách mặc quần áo rộng rãi có khả năng chống nắng. Mặc quần áo sáng màu và may bằng vải dệt khít để làm chệch hướng các tia UV có hại từ mặt trời. Việc tránh ánh nắng trực tiếp sẽ giúp cho các vết cháy nắng đang có dần dần sẽ phai đi và ngăn ngừa các vết mới xuất hiện.[18]
- Bạn cũng có thể đem theo một chiếc ô nhẹ để che nắng.
Quảng cáo
Lời khuyên
- Bạn nên hỏi bác sĩ xem các thuốc kê toa của bạn liệu có góp phần gây ra các đốm sậm màu không. Nhiều loại thuốc kê toa như kháng sinh và thuốc ngừa thai có thể gây nám da.
- Nếu bạn thường xuyên trang điểm, hãy tìm mỹ phẩm có chứa chất chống nắng. Bạn có thể dùng các sản phẩm này vừa để trang điểm như bình thường, vừa bảo vệ da khỏi tia UV.[19]
- Nếu bạn sử dụng nước cốt chanh để chữa các vết cháy nắng, hãy nhớ rửa sạch trước khi ra ngoài nắng. Nếu không, nước cốt chanh sẽ khiến cho da nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời và có thể làm sậm màu các vết cháy nắng.[20]
Tham khảo
- ↑ https://www.healthline.com/health/sunspots-on-face
- ↑ https://www.aocd.org/page/Retinoidstopical
- ↑ https://newsnetwork.mayoclinic.org/discussion/mayo-clinic-q-and-a-treating-sunspots/
- ↑ https://www.self.com/story/dark-spot-treatments
- ↑ https://www.medicalnewstoday.com/articles/319599.php
- ↑ https://www.healthline.com/health/sunspots-on-face
- ↑ https://www.healthline.com/health/sunspots-on-face
- ↑ https://www.healthline.com/health/sunspots-on-face
- ↑ https://www.healthline.com/health/sunspots-on-face
- ↑ https://www.healthline.com/health/sunspots-on-face
- ↑ https://www.skincareguide.com/article/skin-conditions/age-spots/is-aloe-vera-gel-effective-for-age-spots-removal
- ↑ https://www.healthline.com/health/sunspots-on-face
- ↑ https://www.healthline.com/health/sunspots-on-face
- ↑ https://www.homeremediesweb.com/age_spots_home_remedy.php
- ↑ https://www.medicalnewstoday.com/articles/323287.php
- ↑ https://www.healthline.com/health/sunspots-on-face
- ↑ https://www.healthline.com/health/sunspots-on-face
- ↑ https://www.healthline.com/health/sunspots-on-face
- ↑ https://www.healthline.com/health/sunspots-on-face#prevention
- ↑ https://www.homeremediesweb.com/age_spots_home_remedy.php