Bài viết này có đồng tác giả là đội ngũ biên tập viên và các nhà nghiên cứu đã qua đào tạo, những người xác nhận tính chính xác và toàn diện của bài viết.
Nhóm Quản lý Nội dung của wikiHow luôn cẩn trọng giám sát công việc của các biên tập viên để đảm bảo rằng mọi bài viết đều đạt tiêu chuẩn chất lượng cao.
Có 13 thông tin tham khảo được trích dẫn trong bài viết này mà bạn có thể xem tại cuối trang.
Bài viết này đã được xem 16.877 lần.
Động đất là một thảm họa thiên nhiên có sức tàn phá khủng khiếp, đặc biệt là ở khu vực vành đai Thái Bình Dương. Sau trận động đất, ngôi nhà của bạn có thể trở thành đống đổ nát, bạn cũng có thể không còn nguồn cung cấp nước và năng lượng. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn một số việc mà bạn có thể làm để sẵn sàng ứng phó trước khi có động đất, giúp giảm thiểu thiệt hại và thương tích có thể xảy ra trong nhà và xung quanh nhà.
Các bước
Chuẩn bị một kế hoạch khẩn cấp
-
1Lập một phương án ứng phó với thảm họa ở nhà và nơi làm việc. Bạn cần biết những gì bạn và gia đình sẽ làm trước khi xảy ra động đất. Mọi người nên cùng nhau lập một phương án và thường xuyên xem lại. Bước đầu tiên quan trọng nhất là biết phải làm gì vào giây phút động đất xảy ra.[1] Kế hoạch này cần bao gồm các bước sau:
- Xác định những vị trí tốt nhất để ẩn nấp trong nhà. Bên dưới những chiếc bàn chắc chắn và bên trong các khung cửa vững vàng trong nhà là những chỗ ẩn nấp tốt. Nếu không có gì để bảo vệ, bạn hãy nằm trên sàn cạnh một bức tường trong nhà, đồng thời bảo vệ đầu và cổ. Tránh xa các đồ đạc có kích thước lớn, gương, tường bên ngoài nhà và cửa sổ, tủ bếp và bất cứ thứ gì nặng mà không được gắn cố định.
- Dạy mọi người biết cách phát tín hiệu giúp đỡ nếu bị mắc kẹt. Lực lượng cứu hộ khi tìm kiếm trong các tòa nhà sập sẽ lắng nghe các âm thanh, do đó bạn hãy gõ 3 tiếng từng đợt lặp lại hoặc thổi còi cấp cứu nếu có.[2]
- Tập luyện cho đến khi thuần thục. Thường xuyên luyện tập phương án – bạn chỉ có vài giây để phản ứng khi thực sự có động đất.[3]
-
2Thực hành nguyên tắc “cúi thấp, bảo vệ đầu và cơ thể, bám chặt” cho đến khi thành thục. Khi trận động đất thực sự xảy ra, đây sẽ là nguyên tắc tự vệ đầu tiên của bạn. Cúi thấp xuống sàn nhà, tìm chỗ ẩn nấp dưới một chiếc bàn chắc chắn và bám chặt. Chuẩn bị tinh thần cho sự rung lắc và đồ đạc rơi. Bạn nên tập luyện việc này ở tất cả các phòng trong nhà, biết rõ những khu vực được che chắn, bất kể bạn đang ở đâu khi động đất xảy ra.[4]
- Nếu đang ở ngoài trời, bạn hãy chạy ra khoảng trống, cách xa bất cứ thứ gì có thể rơi hoặc sập xuống như cây cối và các tòa nhà. Cúi thấp người và bảo vệ đầu khỏi các vật đang rơi. Ở yên đó cho đến khi mọi thứ ngừng rung chuyển.[5]
-
3Học kỹ năng sơ cứu cơ bản và thủ thuật hồi sức tim phổi, hoặc đảm bảo ít nhất một người trong nhà phải biết các thủ thuật này. Bạn có thể học cách sơ cứu cấp tốc với các lớp học trong cộng đồng. Hội Chữ Thập Đỏ địa phương hàng tháng có mở các lớp dạy các kỹ năng cơ bản để xử lý các thương tích và ứng phó với các tình huống thường gặp.
- Nếu không thể đến lớp học, bạn hãy mua sách dạy sơ cứu và bỏ vào bộ đồ tiếp liệu khẩn cấp trong nhà. Một bộ sơ cứu y tế cũng hữu ích.
-
4Quyết định nơi tập kết của gia đình sau trận động đất. Địa điểm này nên ở xa các tòa nhà. Xác định rõ những việc gia đình bạn nên làm trong trường hợp cả nhà không đến được điểm tập kết đầy đủ. Nếu có nơi tập trung an toàn dành cho cư dân (theo kế hoạch của thành phố), bạn cần đảm bảo mọi người trong nhà đều biết địa điểm tập trung gần nhà, trường học hoặc chỗ làm việc nhất.
- Xác định một người để liên lạc ở ngoài vùng động đất, chẳng hạn như người họ hàng nào đó sống ở khu vực khác mà gia đình bạn có thể gọi hoặc liên lạc. Nếu vì lý do nào đó mà mọi người trong nhà không gọi được cho nhau, bạn cần nhớ gọi đến người đó để phối hợp quyết định địa điểm tập kết. Nếu ở Mỹ, bạn có thể sử dụng FRS và GMRS (dịch vụ vô tuyến gia đình và dịch vụ vô tuyến gói tổng hợp, trong đó GMRS cần được phép của Ủy ban Truyền thông Liên bang Hoa Kỳ) để liên lạc với nhau. Đường dây điện thoại có thể bị nghẽn khi xảy ra thảm họa. Một số đài FRS và GMRS có thể phát sóng vô tuyến trong vòng bán kính lên đến 65 km!
-
5Biết cách ngắt các nguồn tiện ích trong nhà, đặc biệt là ống dẫn gas. Đường ống dẫn gas vỡ sẽ làm rò rỉ khí gas dễ cháy, từ đó dẫn đến rủi ro cháy nổ rất nguy hiểm nếu không cẩn thận. Ngay từ bây giờ, bạn cần học cách kiểm soát các nguồn này để có thể nhanh chóng xử lý tình huống nếu ngửi thấy mùi gas.[6]
-
6Ghi danh sách liên lạc trong trường hợp khẩn cấp và phát cho mọi người. Danh sách này nên bao gồm tất cả mọi người trong nhà hoặc văn phòng, v.v…. Bạn cần biết phải tính đến những ai và làm sao liên lạc với họ nếu không tìm thấy họ ở đâu. Ngoài số điện thoại bình thường, bạn cũng nên yêu cầu mỗi người cung cấp số liên lạc khẩn cấp.[7] Bạn cũng nên ghi thêm:
- Tên và số điện thoại của các nhà hàng xóm
- Tên và số điện thoại của chủ cho thuê nhà
- Thông tin quan trọng về tình trạng sức khỏe
- Các số điện thoại khẩn cấp như cứu hỏa, cứu thương, cảnh sát, bảo hiểm.[8]
-
7Cố gắng vạch ra đường đi và phương án để về nhà sau động đất. Bạn không thể biết chính xác thời gian động đất xảy ra. Có thể khi đó bạn đang ở nơi làm việc, ở trường học, trên xe buýt hoặc tàu điện; vì vậy bạn cần tìm nhiều con đường khác nhau để về nhà, do cầu và đường xá có thể bị tắc nghẽn trong thời gian dài. Chú ý các công trình kiến trúc có tiềm ẩn nguy cơ như những chiếc cầu và tìm ra đường đi xung quanh đó nếu có sự cố xảy ra.Quảng cáo
Chuẩn bị bộ tiếp liệu khẩn cấp trong trường hợp động đất
-
1Chuẩn bị trước bộ tiếp liệu trong trường hợp có thảm họa, đảm bảo mọi người trong nhà đều phải biết tìm mọi thứ ở đâu. Kịch bản xấu nhất là trận động đất có thể làm mọi người kẹt trong nhà nhiều ngày, do đó bạn phải chuẩn bị mọi thứ để có thể sống sót trong nhà.
- Nếu gia đình bạn đông người (4-5 người trở lên), bạn nên cân nhắc chuẩn bị nhiều bộ tiếp liệu và để ở nhiều nơi khác nhau trong nhà.
-
2Mua thức ăn và nước uống dự trữ đủ dùng trong ít nhất 3 ngày. Bạn cần 4 lít nước cho mỗi người, cộng thêm một ít nữa trong trường hợp khẩn cấp. Nhớ chuẩn bị dụng cụ mở hộp. Bạn có thể mua bất cứ loại thực phẩm không dễ hỏng nào tùy thích, ví dụ như:
- Thực phẩm đóng hộp như hoa quả, rau, đậu, cá ngừ
- Bánh quy và bánh mặn
- Thức ăn thường dùng khi cắm trại[9]
-
3Mua đèn pin và đài sử dụng năng lượng quay tay hoặc đèn pin bình thường và thêm pin dự phòng. Bạn nên chuẩn bị cho mỗi người trong nhà một chiếc đèn pin. Mua một chiếc đài xách tay chạy pin. Có nhiều kiểu sử dụng năng lượng mặt trời hoặc cơ năng rất xứng đáng để mua vì bạn không bao giờ phải lo lắng hết pin.
- Bạn cũng nên mua và sử dụng que phát sáng, diêm và nến như một cách dự phòng.
-
4Tập hợp một bộ sơ cứu. Đây là một trong những vật dụng quan trọng nhất trong bộ tiếp liệu khẩn cấp và cần phải có đầy đủ những thứ sau:[10]
- Băng gạc
- Thuốc mỡ kháng sinh và gạc tẩm cồn
- Thuốc giảm đau
- Thuốc kháng sinh phổ rộng
- Thuốc tiêu chảy (cần thiết để chống mất nước trong trường hợp khẩn cấp)
- Kéo
- Găng tay và khẩu trang chống bụi
- Kim và chỉ
- Vật liệu làm nẹp
- Băng ép
- Các đơn thuốc mới nhất
- Viên lọc nước[11]
-
5Tập hợp một bộ dụng cụ cơ bản để có thể ứng phó trong nhà khi xảy ra tình huống khẩn cấp. Bạn có thể phải hỗ trợ đội cứu hộ hoặc dỡ bỏ đống đổ nát khiến bạn bị kẹt trong nhà. Bộ dụng cụ này nên có:
- Mỏ lết để vặn đường ống gas
- Búa tạ
- Găng tay lao động
- Xà beng
- Bình dập lửa
- Thang dây[12]
-
6Dự trữ những thứ linh tinh để giúp mọi người thoải mái hơn trong tình huống khẩn cấp. Tuy rằng những thứ kể trên là các vật dụng thiết yếu trong bộ dụng cụ sinh tồn, nhưng các món đồ sau đây sẽ giúp bộ tiếp liệu thêm hoàn hảo nếu thời gian và kinh phí cho phép:
- Gối và chăn
- Giày bít ngón
- Túi nhựa
- Dao nĩa, dĩa và cốc dùng một lần
- Tiền mặt
- Đồ vệ sinh cá nhân
- Trò chơi, bộ bài, đồ chơi yêu thích cho trẻ em, phương tiện viết lách, v.v…[13]
- Máy quét (có thể sẽ hữu ích để biết chuyện gì đang xảy ra và sự hỗ trợ của cảnh sát/đội cứu hỏa)
Quảng cáo
Gia cố nhà để giảm thiểu thiệt hại
-
1Gắn chặt những vật dụng có kích thước lớn vào tường và sàn nhà. Có một số mối nguy hiểm điển hình trong nhà mà bạn có thể xử lý trước khi xảy ra động đất. Thực ra nguy hiểm lớn nhất thường đến từ các đồ vật rơi đổ trong nhà, nhưng may mắn là những kiểu gây thương tích này có thể phòng chống được nếu bạn cẩn thận:
- Gắn chặt các tủ kệ vào tường.[14]
- Gắn chặt tủ, giá sách và các đồ đạc cao vào tường bằng giá đỡ và đinh vít. Giá đỡ bằng thép tiêu chuẩn khá chắc chắn và dễ gắn.
- Đặt các vật to, nặng ở các kệ thấp hơn hoặc để trên sàn. Chúng có thể rơi đổ khi động đất, và khoảng cách rơi càng ngắn thì càng đỡ thiệt hại. Bạn cũng có thể bắt vít các vật dụng vào đồ đạc, chẳng hạn như bàn làm việc.[15]
- Dùng thảm chống trượt để ngăn các vật có trọng tâm thấp khỏi trượt, chẳng hạn như bình nuôi cá, bình hoa, tượng điêu khắc, v.v…
- Dùng dây ni lông trong suốt để buộc chặt các vật cao, nặng có thể ngã đổ vào tường. Gắn đinh khuy vào tường và vòng dây xung quanh món đồ (chẳng hạn như bình hoa) và buộc chặt vào đinh khuy.[16]
-
2Dán phim bảo vệ chống vỡ kính lên cửa sổ. Trong trường hợp cấp bách, bạn có thể dán băng dính theo đường chéo (hình chữ "X") lên kính cửa sổ để chống vỡ vụn.[17] Hầu hết các khu vực dễ bị động đất đều yêu cầu sử dụng các phương tiện bảo vệ này, nhưng bạn cũng nên kiểm tra để cho chắc chắn.
-
3Cất các vật dễ vỡ (chai lọ, ly tách, đồ sứ, v.v…) vào tủ kín có chốt. Chốt cửa lại để cửa tủ không bị bung ra. Dùng đất sét dính/mát-tít để giữ cho các vật trang trí và đồ thủy tinh dính vào kệ sách và bệ lò sưởi.
- Thậm chí còn có loại mát-tít chống động đất, cho phép bạn cố định các vật dụng mà không mất thẩm mỹ.
-
4Tháo gỡ hoặc gắn chặt các vật treo ở vị trí cao và xung quanh chỗ ngủ. Những bức tranh nặng, thiết bị chiếu sáng và gương cần phải được treo cách xa giường, ghế xô pha và bất cứ nơi nào có thể có người ngồi. Các móc treo tranh thông thường sẽ không giữ được khi động đất, nhưng bạn có thể dễ dàng gia cố - chỉ bằng việc đóng khít các móc vào tường, hoặc dùng vật liệu trám trét để trám khe hở giữa móc và tường. Một cách thay thế khác là mua các móc treo tranh chuyên dụng và đảm bảo các bức tranh nặng phải được gắn bằng móc và dây chắc chắn.[18]
-
5Nhờ chuyên gia, chủ cho thuê nhà hoặc các nhà chức trách ở địa phương kiểm tra xem căn nhà bạn đang ở có còn khả năng chống động đất không. Sửa chữa ngay khi thấy các vết nứt sâu trên trần hoặc nền nhà. Có thể bạn cần tham khảo ý kiến chuyên gia nếu có dấu hiệu cho thấy kết cấu yếu. Đảm bảo móng nhà phải được giằng chống chắc chắn và tuân thủ các quy tắc.
- Lắp ống nối mềm vào đường ống dẫn gas. Công việc này cần phải có thợ chuyên nghiệp thực hiện. Lắp ống nối mềm cho ống nước cũng là ý tốt, vì vậy bạn nên sửa chữa lại cùng lúc.
- Nếu nhà có ống khói, bạn hãy gắn chặt ống khói vào tường nhà bằng các thanh nẹp và đai kim loại tráng kẽm ở phần đầu, phần giữa và phần chân ống khói. Bạn có thể gắn thanh nẹp vào tường và các dầm trần hoặc vì kèo nếu có. Đối với phần ống khói nhô lên khỏi mái nhà, bạn nên chằng buộc vào mái.[19]
- Kiểm tra đường dây điện, các thiết bị điện và ống nối khí gas. Sửa chữa nếu cần thiết. Khi động đất xảy ra, các mối nối và dây điện không được gắn đúng cách có thể gây hỏa hoạn. Khi gắn cố định các thiết bị điện, nhớ đừng khoan lỗ vào các thiết bị - nên dùng các lỗ có sẵn hoặc dùng đai da, v.v.. có thể gắn vào thiết bị.
-
6Làm việc với cộng đồng để tìm các địa điểm tập kết, lớp dạy cách ứng phó và các nhóm hỗ trợ. Nếu ở địa phương chưa có nhóm chuyên trách phòng chống động đất, bạn hãy kêu gọi thành lập một nhóm. Bước đầu tiên trong việc giữ an toàn cho mọi người là giáo dục.Quảng cáo
Lời khuyên
- Tìm đọc các bài viết của wikiHow về cách để sống sót trong trận động đất, cách ứng phó ở ngoài trời trong trận động đất, và cách phản ứng trong trận động đất để biết thêm thông tin về việc cần làm khi động đất xảy ra. Việc chuẩn bị ứng phó với các thảm họa thiên nhiên luôn luôn có ích.
- Đảm bảo các đường ống khí gas được khóa chặt, và không bật đèn sau trận động đất!
- Nếu có thể, bạn nên tránh sống gần các đường nứt và rặng núi lớn trong vùng dễ bị động đất. Không những nhà của bạn sẽ bị thiệt hại nặng nề hơn, mà khả năng bạn không thể về nhà sau trận động đất cũng lớn hơn.
- Nếu bạn không biết hoặc không có khả năng sửa chữa nhà, hãy nhờ mọi người giúp đỡ. Nhờ hàng xóm hay người thân giúp một tay, hoặc gọi cho dịch vụ sửa chữa giỏi tay nghề và giá cả hợp lý. Tìm thợ sửa đường ống và thợ điện có uy tín để sửa chữa điện và đường ống trong nhà.
- Nên dự phòng một đôi giày, một chiếc đèn pin và một thanh dinh dưỡng dưới gầm giường. Bạn cũng nên dự trữ những món đồ tương tự trong bàn nơi làm việc hoặc lớp học (ở nơi làm việc, bạn hãy để sẵn một đôi giày đi bộ thoải mái).
Cảnh báo
- KHÔNG bao giờ rời khỏi nhà khi trận động đất đang diễn ra trong bất cứ trường hợp nào. Bạn cần chờ cho hết các cơn rung chấn đã.
Những thứ bạn cần
- Mát-tít có bán tại các cửa hàng dụng cụ, cửa hàng văn phòng phẩm và siêu thị. Một số cửa hàng đồ cổ cũng có bán loại mát-tít thích hợp.
- Thảm hoặc tấm chống trượt, có bán tại các cửa hàng dụng cụ
- Thanh nẹp để gắn đồ đạc vào tường và/hoặc giá đỡ
- Đèn pin và pin dự phòng
- Bộ sơ cứu y tế
- Thức ăn không dễ hỏng và nước uống đủ dùng trong 2 tuần cho mọi người trong nhà.
- Đài xách tay và pin dự phòng
- Quần áo (đủ dùng ít nhất 3-5 ngày)
- Phương tiện giải trí như trò chơi bàn hoặc sách không cần sử dụng điện.
- Số điện thoại của các dịch vụ khẩn cấp và nơi trú ẩn, nếu có dịch vụ điện thoại.
- Bộ tiếp liệu
Tham khảo
- ↑ http://seismo.berkeley.edu/outreach/be_prepared.html
- ↑ http://pubs.usgs.gov/gip/2005/15/
- ↑ https://www.ready.gov/earthquakes
- ↑ https://www.fema.gov/earthquake-safety-home
- ↑ http://tremor.nmt.edu/faq/prepare.html
- ↑ http://tremor.nmt.edu/faq/prepare.html
- ↑ http://emergency.cdc.gov/disasters/earthquakes/prepared.asp
- ↑ http://environment.nationalgeographic.com/environment/natural-disasters/earthquake-safety-tips/
- ↑ http://emergency.cdc.gov/disasters/earthquakes/prepared.asp
- ↑ http://earthquakecountry.org/sevensteps/
- ↑ http://emergency.cdc.gov/disasters/earthquakes/prepared.asp
- ↑ http://earthquakecountry.org/step3/
- ↑ http://earthquakecountry.org/step3/
- ↑ http://emergency.cdc.gov/disasters/earthquakes/prepared.asp
- ↑ http://seismo.berkeley.edu/outreach/be_prepared.html
- ↑ http://www.redcross.org/prepare/disaster/earthquake
- ↑ http://www.windowsandsiding.net/windows/faq/what-can-be-used-to-keep-a-broken-window-from-shattering/
- ↑ http://emergency.cdc.gov/disasters/earthquakes/prepared.asp
- ↑ http://earthquakecountry.org/sevensteps/