Bài viết này có đồng tác giả là đội ngũ biên tập viên và các nhà nghiên cứu đã qua đào tạo, những người xác nhận tính chính xác và toàn diện của bài viết.
Nhóm Quản lý Nội dung của wikiHow luôn cẩn trọng giám sát công việc của các biên tập viên để đảm bảo rằng mọi bài viết đều đạt tiêu chuẩn chất lượng cao.
Có 12 thông tin tham khảo được trích dẫn trong bài viết này mà bạn có thể xem tại cuối trang.
Bài viết này đã được xem 9.837 lần.
Có thể bạn rất khó biết khi nào người ta đang nói dối, nhất là khi họ là kẻ nói dối đại tài. Tuy nhiên vẫn có những dấu hiệu đặc trưng cho thấy sự lừa dối. Việc chú ý đến ngôn ngữ cơ thể, lời nói và phản ứng của họ trong các tình huống cụ thể sẽ giúp bạn phán đoán một người có đang nói dối hay không.
Các bước
Quan sát ngôn ngữ cơ thể
-
1Để ý xem anh ta có chải chuốt hoặc chỉnh sửa thứ gì đó không. Nhiều người nói dối bất giác vuốt tóc, chỉnh ngay ngắn chiếc bút chì trên bàn hoặc đẩy ghế vào dưới gầm bàn. Những hành động này có thể là dấu hiệu cho thấy người đó đang nói dối.[1]
-
2Nghe xem họ có đằng hắng hoặc nuốt nước bọt không. Người đang nói dối có thể hắng giọng thường xuyên hơn hoặc nuốt nước bọt trước khi họ trả lời.[2]
-
3Nhìn xem có phải họ liên tục sờ tay lên mặt không. Nhiều người nói dối không tỏ thái độ bồn chồn, nhưng họ hay đưa tay lên mặt. Áp lực phải dựng lên một câu chuyện sẽ khiến người nói dối có đôi chút hồi hộp. Sự hồi hộp có thể khiến máu rút khỏi các bộ phận ngoài cùng của cơ thể, trong đó có tai. Đôi khi tình trạng này có thể gây nhột nhạt hoặc các cảm giác khác, và người đó có thể đưa tay lên sờ vào tai.[3]
-
4Quan sát đôi môi mím chặt. Người nói dối thường mím môi chặt hơn và thường xuyên hơn khi họ không nói thật.[4] Điều này có thể biểu hiện sự tập trung khi họ đang sáng tác câu chuyện.
-
5Tìm dấu hiệu ít chớp mắt. Hành động nói dối đòi hỏi nhiều năng lượng nhận thức, vì người nói dối cần phải tập trung nhiều hơn khi dùng sức mạnh tinh thần. Người ta thường chớp mắt ít hơn khi sử dụng năng lượng nhận thức, vì vậy bạn hãy chú ý đến dấu hiệu ít chớp mắt nếu nghi ngờ ai đó đang nói dối.
- Tương tự là động tác cựa quậy. Người ta thường ít nhúc nhích hơn khi hoạt động nhận thức gia tăng, chẳng hạn như khi đang nói dối.[5]
-
6Theo dõi cử động cơ thể của người đó. Nhiều người đang nói dối thường đứng bất động. Một số người cho đó là phản ứng của cơ thể trước một tình huống nguy hiểm. Tương tự như phản ứng “chiến đấu hay bỏ chạy’’, cơ thể sẽ đứng yên và chuẩn bị chiến đấu.[6]Quảng cáo
Để ý ngôn ngữ nói ra bằng lời
-
1Để ý cách dùng từ của họ. Ngôn ngữ trong câu chuyện bịa thường không mang tính cá nhân. Người đang nói dối có thể bớt dùng những từ ở ngôi thứ nhất như ‘’tôi’’ hoặc ‘’của tôi’’. Người đó có thể tránh nhắc đến tên riêng, thay vào đó là các đại từ như ‘’anh ta’’ và ‘’cô ta’’ thường xuyên hơn.[7] , [8]
-
2Quan sát hành vi ‘’đánh trống lảng’’. Khi bạn hỏi một người nói dối, họ có thể lái câu hỏi của bạn sang hướng khác. Anh ta có thể đổi chủ đề hoặc trả lời bạn cũng bằng một câu hỏi.[9]
-
3Lưu ý những từ ngữ lặp đi lặp lại. Người đang nói dối có thể lặp lại một số từ ngữ nào đó. Điều này có vẻ như anh ta đang cố gắng tự thuyết phục mình tin vào câu chuyện mà anh ta đang kể. Cũng có thể những từ ngữ nào đó là một phần của lời nói dối mà anh ta đang diễn tập.[10]
- Người nói dối cũng có thể lặp lại câu hỏi của bạn, có lẽ anh ta đang cố gắng kéo dài thời gian để nghĩ cách phản ứng thích hợp.[11]
-
4Lắng nghe những câu bị ngắt quãng. Thông thường, người nói dối sẽ bắt đầu trả lời và ngừng lại. Sau đó bắt đầu lại hoặc không nói hết câu.[12] Đây có thể là một biểu hiện cho thấy họ đã nhận ra những lỗ hổng trong câu chuyện của mình và đang cố lấp liếm sơ sót đó.
-
5Nhận biết khi người đó chữa lại những lời nói họ nói. Người nói dối thường bất giác chữa lại lời nói của mình khi đang cố gắng tô điểm và gọt giũa câu chuyện họ đang kể. Nếu để ý thấy người đó thường xuyên chữa lại câu nói của mình thì có lẽ câu chuyện của họ là được dựng nên.[13]
-
6Tìm sự thiếu chi tiết trong câu chuyện. Người nói dối thường bỏ qua những chi tiết nhỏ mà người nói thật hay nhắc đến. Những chi tiết nhỏ thường khó thu thập và ghi nhớ, do đó người nói dối cảm thấy tốt nhất là nên bỏ qua.[14]
- Người nói thật có thể mô tả tiếng nhạc nền trong một cảnh nào đó, trong khi người nói dối có thể bỏ qua chi tiết này. Câu chuyện sẽ chung chung mơ hồ để họ có thể nhớ được những điều phải nói.
- Người nói dối cũng có thể mô tả các chi tiết một cách không nhất quán, do đó bạn hãy chú ý đến các chi tiết của câu chuyện.[15]
Quảng cáo
Theo dõi các phản ứng của người đó
-
1Để ý xem nét mặt của người đó có biểu lộ cảm xúc một cách trọn vẹn không. Khi một người cố tình thể hiện cảm xúc giả tạo, nét mặt của anh ta sẽ phản bội anh ta. Ví dụ, nếu người đó mỉm cười, bạn hãy nhìn xem mắt anh ta có cười theo không. Tương tự, nếu người đó khóc, cảm xúc đó có biểu lộ ở nửa dưới khuôn mặt của họ không?[16]
-
2Hỏi một câu mà người đó không dự tính trước. Người nói dối thường sắp xếp câu chuyện của họ bằng những câu hỏi được dự tính trước. Khi bạn khiến họ bất ngờ bằng cách hỏi một điều gì đó khó đoán trước, có thể họ sẽ không có lời đáp thỏa đáng.[17]
- Ví dụ, nếu người đó nói rằng anh ta đi ăn ở một nhà hàng nào đó, có lẽ anh ta sẽ đoán rằng bạn sẽ hỏi về thức ăn, bồi bàn và bữa ăn hết bao nhiêu tiền. Nhưng anh ta có thể không ngờ đến câu hỏi rằng nhà vệ sinh ở đâu.
-
3Đọc những biểu hiện thoáng qua trên gương mặt. Những biểu hiện thoáng qua là những cử động rất nhỏ trên nét mặt biểu hiện cho cảm xúc thật của người đó. Những cảm xúc này vụt qua rất nhanh, đôi khi chỉ kéo dài 1/125 giây.[18]
- Những biểu hiện thoáng qua bộc lộ cảm xúc, nhưng chưa chắc đã cung cấp cho bạn các manh mối về nguyên nhân tại sao họ có cảm xúc đó. Ví dụ, nếu biểu hiện thoáng qua của người nói dối cho thấy sự lo sợ thì có thể là vì cô ta sợ bị phát giác. Nhưng một người thành thật cũng có thể biểu lộ sự lo lắng vì sợ mọi người không tin mình.
-
4Quan sát sự thiếu nhất quán giữa lời nói và điệu bộ. Đôi khi người ta nói một đằng nhưng vô tình cơ thể họ lại phản ứng một nẻo. Ví dụ, anh ta có thể trả lời “có”, nhưng đầu anh ta lại lắc như muốn nói “không”.[19]
- Nhớ rằng các dấu hiệu không lời thay đổi rất lớn tùy vào từng người. Dấu hiệu mà bạn nhận thấy ở người này có thể không đúng với người khác.[20]
Quảng cáo
Tiếp tục chú ý
-
1Loại bỏ những nhận định sai đối với ngôn ngữ cơ thể và thói quen nói chuyện khác thường. Tâm trạng, khác biệt về văn hóa và những khuyết tật có thể khiến một người cư xử khác với suy nghĩ của bạn, ngay cả khi họ đang nói sự thật. Cố gắng tránh nhận định sai lầm và cho rằng ai đó nói dối chỉ vì họ khác biệt.
- Sự căng thẳng có thể khiến một người trông như đang nói dối khi họ đang ở trong tình huống gay go vì một lý do khác.
- Những người phương Đông thường xem việc tránh nhìn vào mắt người khác là phép lịch sự.
- Những người mắc hội chứng Tourette thường có cử động không thể kiểm soát.
- Người mắc ADHD thường bồn chồn và tránh giao tiếp bằng mắt. Họ nói nhanh, thường kể chuyện quanh co và nói đi nói lại, và dường như đa cảm.
- Người bị tự kỷ có ngôn ngữ cơ thể khác thường, bao gồm động tác lặp đi lặp lại, đứng ngồi không yên, và tránh tiếp xúc bằng mắt trong những tình huống thông thường. Họ có thể lặp lại lời nói của mình và gặp khó khăn trong giao tiếp. Họ có thể rất đa cảm hoặc không có cảm xúc.
-
2Nhớ rằng việc kết luận ai đó nói dối là việc nghiêm trọng. Những cáo buộc sai trái có thể phá hỏng mối quan hệ và uy tín của bạn. Tránh đưa ra những cáo buộc trừ khi bạn có bằng chứng là người đó không trung thực.
-
3Thử khơi gợi để họ nói sự thật. Nên nhớ đôi khi người ta thiếu trung thực vì những lý do cần được thông cảm; có lẽ họ không có ác ý. Đôi khi một sự khơi gợi nhẹ có thể khiến họ nói ra sự thật. Bạn có thể khuyến khích họ chia sẻ nhiều hơn hoặc cho họ biết rằng họ hoàn toàn ổn nếu nói ra sự thật.
- "Tôi thấy anh chưa nói hết mọi thứ, tôi sẵn sàng lắng nghe cho dù đó là tin xấu."
- "Tôi cảm thấy anh còn có điều gì đó muốn nói cho tôi biết."
- "Cho dù anh đã làm hỏng công việc mà tôi giao cho anh, nhưng tôi sẽ không nổi nóng đâu. Tối muốn anh giúp đỡ nếu có gì đó không ổn."
- "Con yêu, sự trung thực rất quan trọng trong ngôi nhà này. Bố thích một đứa con gái nói thật là đã ăn vụng hơn là một đứa trẻ nói dối về việc đó."
Quảng cáo
Lời khuyên
- Rất khó xác định liệu một người có đang nói dối hay không qua tin nhắn hoặc thư từ. Một nghiên cứu đã cho thấy những người nói dối mất thời gian lâu hơn khi trả lời tin nhắn, một phần là do họ phải gọt giũa để làm cho tin nhắn của họ thật hoàn hảo.[21]
Tham khảo
- ↑ http://communitytable.com/57236/viannguyen/former-cia-officers-share-6-ways-to-tell-if-someones-lying/
- ↑ http://communitytable.com/57236/viannguyen/former-cia-officers-share-6-ways-to-tell-if-someones-lying/
- ↑ http://communitytable.com/57236/viannguyen/former-cia-officers-share-6-ways-to-tell-if-someones-lying/
- ↑ http://www.cbc.ca/news/technology/deception-detection-how-to-tell-if-someone-is-lying-1.2689662
- ↑ http://time.com/77940/detect-lying/
- ↑ http://www.businessinsider.com/11-signs-someone-is-lying-2014-4#3-they-stand-very-still-3
- ↑ http://time.com/77940/detect-lying/
- ↑ http://www.cbc.ca/news/technology/deception-detection-how-to-tell-if-someone-is-lying-1.2689662
- ↑ http://time.com/77940/detect-lying/
- ↑ http://www.businessinsider.com/11-signs-someone-is-lying-2014-4
- ↑ http://newsroom.ucla.edu/releases/how-to-tell-when-someone-s-lying-202644
- ↑ http://newsroom.ucla.edu/releases/how-to-tell-when-someone-s-lying-202644
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/fulfillment-any-age/201407/9-ways-tell-whos-lying-you
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/fulfillment-any-age/201407/9-ways-tell-whos-lying-you
- ↑ http://www.cbc.ca/news/technology/deception-detection-how-to-tell-if-someone-is-lying-1.2689662
- ↑ http://www.cbc.ca/news/technology/deception-detection-how-to-tell-if-someone-is-lying-1.2689662
- ↑ http://www.huffingtonpost.com/2014/04/16/lie-detection-tricks-tips-strategies_n_5065320.html
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/deception/200904/micro-expressions-and-good-liar
- ↑ http://communitytable.com/57236/viannguyen/former-cia-officers-share-6-ways-to-tell-if-someones-lying/
- ↑ http://www.truthaboutdeception.com/community-features/common-questions/677-how-to-tell-if-someone-is-lying.html
- ↑ http://news.byu.edu/archive13-sep-lyingchats.aspx